اخیرا اداره مهاجرت کانادا در قالب یک اطلاعیه رسمی از دست اندرکاران امور مهاجرتی درخواست کرد تا نظرات خود را درباره ابعاد مختلف برنامه‌های مهاجرتی کانادا اعلام کنند تا بنا به ادعای این وزارتخانه، بازنگری کامل و جامعی در این برنامه‌ها صورت بگیرد. این اقدام بعد از درخواست مشابه سال گذشته در مورد تغییر سیستم امتیازبندی فدرال صورت می‌گیرد که به گفته مسئولان این اداره با استقبال بسیار زیادی روبرو شد و وکلا و مشاوران مهاجرت از جمله کنپارس در آن مشارکت قابل توجهی داشتند. می‌توانید دیدگاه‌های کنپارس را اینجا و خبر پاسخ اداره مهاجرت را در اینجا مشاهده کنید. البته با پایان یافتن مدت اعلام شده، اداره مهاجرت جمع‌بندی مباحث را به مدت یک سال تا ۱۸ ماه به تاخیر انداخت و به نظر می‌رسد که برخی از این تاخیر به درخواست فعلی و تصمیم به انجام تغییرات جامع‌تر باز می‌گردد. صرف‌نظر از دلایل اداره مهاجرت برای انجام این کار، به دلیل اهمیت بحث و تاثیراتی که بر روی متقاضیان مهاجرت در ایران خواهد داشت بنا داریم متن کامل این اطلاعیه رسمی را به تدریج در این سایت منتشر کنیم. در اینجا بخش اول آن به اطلاع شما می‌رسد.
ریشه بحث
مشاوره با دست‌اندرکاران در مورد ترکیب و سطوح مهاجران
اهداف
هدف از این مشاوره، دریافت نظرات شما درباره برنامه مهاجرتی کانادا است. از شما می‌خواهیم که نظر خود را در مورد تعداد مناسب مهاجران ورودی به کانادا و ترکیب مناسب میان سه گروه از مهاجران یعنی مهاجران اقتصادی، مهاجران اعضای خانواده و مهاجران مورد حمایت (پناهجویان) به ما بگویید. آیا به نظر شما تعداد مهاجران باید بیشتر شود؟ کدام یک از سه حوزه نامبرده باید در اولویت باشند؟ اگر در یکی از این سه حوزه تعداد مهاجران را افزایش دهیم، از تعداد مهاجران در کدام حوزه دیگر باید بکاهیم؟ علاوه بر سوالات فوق مایل هستیم نظر شما را درباره نحوه اداره سیستم به منظور رسیدن به زمان‌مندی مناسب‌تر در بررسی پرونده‌ها، بالابردن سطح خدمات و شناسایی موارد تقلب و جعل بدانیم. آنچه در پی می‌خوانید شمایی کلی در پیش رویتان قرار خواهد داد از مجموعه چالش‌هایی که ما تا امروز برای پافتن پاسخ پرسش‌هایی که برشمردیم، با آنها مواجه بوده‌ایم.
بررسی اجمالی
مهاجرت یکی از ویژگی‌های ثابت تاریخ کانادا بوده و در آینده نیز همچنان نقشی مهم در ساخت و آبادانی کشور خواهد داشت. از زمان کنفدراسیون تا دوره تغییرات جهانی در سال‌های اخیر، انسان‌های سخت‌کوش و پرتلاش از سراسر دنیا با تخصص و نوآوری‌های خود و به منظور کسب امنیت یا ثبات و یا بودن در کنار دیگر اعضای خانواده به کانادا آمده‌اند. همه آنها در رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کانادا نقشی درخور داشته‌اند. در حقیقت کشور کانادا سال‌های متمادی است که به عنوان کشوری محبوب برای مهاجران شناخته می‌شود. ما یکی از بالاترین سرانه‌های تعداد مهاجر نسبت به جمعیت کشور (در سال‌های اخیر تقریبا معادل ۰.۸ درصد) را داریم و در ۱۵ سال گذشته پذیرای ۳.۵ میلیون نفر مهاجر به داخل کشور بوده‌ایم. علاوه بر این کانادا یکی از کشورهایی است که در آن تازه‌واردان مهاجر از کلیه حقوق و مسئولیت‌هایی که یک شهروند از آن برخوردار است، برخوردار می‌گردند. در واقع به طور متوسط ۸۰ درصد از مهاجران دارای اقامت دائم، در ۴ سال نخست ورود خود به کانادا دارای حق شهروندی می‌شوند.
سیستم مهاجرتی فعلی کانادا باید اهدافی چندگانه را تامین نماید. نقش مهاجرت نقشی دوگانه است که هم به رفع نیازهای بازار کار و هم به ساخت و ایجاد نیروی کار متخصص برای نیازهای آینده کانادا کمک می‌کند. این سیستم به گردهم آمدن خانواده‌ها و ایجاد کامیونیتی‌های قوی کمک می‌کند و با حفظ سنت‌های پرافتخار کانادایی و با کمک به استقرار پناهندگان در این کشور و کمک به آنها، از تلاش‌های انسان‌دوستانه جهانی حمایت می‌کند.
علاوه بر این، سیستم مهاجرتی تامین کننده و محافظ بهداشت، سلامت و ایمنی کانادایی‌ها است. اداره مهاجرت و شهروندی کانادا CIC برای انجام این مسئولیت با دیگر بخش‌ها از جمله آژانس امنیت مرزی کانادا، RCMP و CSIS و آژانس بهداشت عمومی کانادا همکاری می‌کند.
چارچوب اصلی دولت فدرال برای قوانین حمایت از مهاجران و پناهندگان، قانون Immigration and Refugee Protection Act است که در سال ۲۰۰۲ به تصویب رسیده و اختصارا به آن IRPA می‌گوییم. در این قانون فهرست بلندبالایی از اهداف مورد نظر برنامه مهاجرتی کانادا به چشم می‌خورد. این اهداف در مجموع ۱۸ مورد هستند که برخی از آنها عبارتند از:
- کمک به ایجاد اقتصادی موفق و قوی برای کانادا که در آن همه مناطق کانادا به یک نسبت از منافع حاصل از پدیده مهاجرت برخوردار باشند؛
- کمک به گردهم آمدن خانواده‌ها؛ و
- تحقق تعهدات بین‌المللی کانادا با احترام به پناهجویان و تایید متعهد بودن کانادا نسبت به تلاش‌های بین‌المللی برای کمک به کسانی که برای استقرار خود در کشور جدید نیازمند کمک هستند.
البته با وجود این‌که در IRPA از اهداف سخن به میان آمده اما گفته نشده که کدام یک از این اهداف اولویت بیشتری نسبت به دیگری دارند یا تعادل بین این اهداف چگونه برقرار می‌شود.
تعیین این امر بر عهده برنامه سطح سالانه مهاجران است.
بخش ۹۴ قانون IRPA وزیر را ملزم می‌سازد به این که در روز ۱ نوامبر هر سال یا پیش از آن گزارشی را به مجلس ارائه دهد که در کنار دیگر مسائل، شامل این مورد نیز باشد: تعداد خارجیانی که قرار است در سال آینده به عنوان مقیمان دائم در کشور پذیرفته شوند. برنامه سطح‌بندی یا levels Plan به تعداد مقیمان دائم در هر گروه از مهاجران اشاره می‌کند و بنا به رسم جاری و همان‌طور که در قانون مذکور آمده، این رقم را برای محدوده زمانی یک‌ساله تعیین می‌کند.
اداره مهاجرت یا CIC در برنامه‌ریزی برای تعیین تعداد کسانی که باید به عنوان مقیم دائم پذیرفته شوند، نه تنها به تعادل اهداف مهاجرتی توجه دارد بلکه چندین عامل دیگر را نیز مد نظر قرار می‌دهد که عبارتند از:
- اولویت‌ها و تعهدات دولت کانادا؛
- نتایجی که بعد از مشاوره با مسئولان استان‌ها، قلمروها و دیگر افراد ذی‌نفع به دست آمده است؛
- شرایط اقتصادی حال و آینده و نیازهای بازار و نیروی کار؛ و
- ظرفیت اقتصاد و کامیونیتی‌ها برای پذیرش مهاجران جدید.
اولویت‌ها و تعهدات دولت کانادا
این برنامه در بالاترین سطح خود باید حمایت‌کننده تعهدات دولت کانادا نسبت به سیستم مهاجرتی باشد تا بتوان بدین وسیله بین سه دسته اصلی مهاجرتی تعادل برقرار نمود. علاوه بر این، این برنامه باید اولویت‌ها و تعهدات دولت را نیز مد نظر داشته باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- تلاش بیشتر برای تامین فوری کمبود نیروهای متخصص در مناطق مختلف و تلاش برای تامین نیاز به نیروی کار در سطح ملی و در بلندمدت؛
- اصلاح قوانین موجود برای پاسخگویی هر چه بهتر به نیاز روزافزون به صدور ویزاهای خانوادگی و سرعت بخشیدن به فرایند صدور ویزا برای اعضای خانواده (همسر، شریک زندگی و فرزندان)؛
- عمل به تعهدات کانادا در زمینه پذیرش پناهجو و استقرار عده بیشتری از این افراد؛
- بهبود زمان بررسی پرونده‌های متقاضیان جدید و تقویت و تسریع روند کار بر روی پرونده‌هایی که از پیش در صف انتظار برای بررسی مانده‌اند.
مشاوره با شرکای استانی و صاحبان منافع در امر مهاجرت
نظرات دولت‌های استانی و قلمرویی و نیز صاحبان منافع مهم در سرتاسر کانادا در برنامه سطح‌بندی اثرگذار است. بر اساس قانون، مسئولیت مهاجرت مشترکا بر عهده دولت مرکزی و دولت‌های استانی و قلمرویی است. تلاش‌های انجام شده در این راستا نیز به گونه‌ای طراحی شده تا به نیازهای خاص منطقه‌ای نیز پاسخگو باشد از جمله حمایت از کامیونیتی‌های کوچک فرانسه‌زبان در خارج از استان کبک. اداره مهاجرت و شهروندی در این خصوص با بسیاری از استان‌ها و قلمروها موافقت‌نامه‌هایی را امضا نموده است. استان کبک بر اساس توافقی به نام Canada-Quebec با دولت مرکزی، به‌طور خاص مسئول انتخاب و جذب مهاجران به این استان است. استان‌های دیگر نیز برنامه‌های استانی دارند که به آنها این اجازه را می‌دهد که برای برطرف نمودن نیازهای منطقه‌ای خود، تعداد مشخصی مهاجر در گروه اقتصادی انتخاب و پذیرش نمایند.
شرایط اقتصادی و نیازهای بازار کار
اداره مهاجرت به هنگام صدور ویزا، شرایط فعلی و وضعیتی را که برای آینده اقتصاد و نیروی کار پیش‌بینی شده در نظر می‌گیرد. همواره تلاش می‌شود تا میان دو فرایند تعادل ایجاد شود: یکی این که نیازهای فوری بازار کار تامین گردد و دوم این که اطمینان وجود داشته باشد که مهاجران دارای تخصص لازم برای جذب در بازار کار و موفقیت به هنگام تغییرات اقتصادی هستند. علاوه بر این بزرگی و اندازه نیروی کار نیز باید در نظر گرفته شود. کانادا نیز همانند دیگر کشورها با مشکلاتی جمعیت‌شناختی درگیر است که از آن جمله می‌توان به سالخوردگی جمعیت و کاسته شدن از سرعت رشد نیروی کار اشاره کرد. گرچه مهاجرت به تنهایی حلال این مشکل نیست اما عاملی مهم در ساخت نیروی کار آینده کشور محسوب می‌شود. به همین دلیل داده‌ها و نظرات مسئولان در سطوح استانی و قلمرویی درباره مسئله نیروی کار، یکی از عوامل مهمی است که بر روند مهاجرت اقتصادی به کانادا تاثیر می‌گذارد.
ظرفیت‌ها برای پذیرش مهاجران جدید
دولت کانادا با سرمایه گذاری و اجرای مجموعه‌ای از فعالیت‌ها جهت استقرار و جذب مهاجران، همکاری تنگاتنگی با مسئولان استانی و قلمرویی دارد تا از این نکته اطمینان حاصل گردد که مهاجران جدید برای یافتن جایگاه تازه خود در کامیونیتی‌های کانادایی از حمایت‌های لازم برخوردار هستند. اداره مهاجرت برای سال ۲۰۱۲-۲۰۱۱ و در خارج از استان کبک بیش از ۶۰۰ میلیون دلار بودجه جهت استقرار مهاجران در استان‌ها و قلمروها در نظر گرفته است. بر اساس توافق Canada-Quebec نیز این استان بیش از ۲۵۰ میلیون دلار برای این منظور از دولت مرکزی بودجه دریافت خواهد نمود. باید توجه داشت که افزایش سطوح مهاجرتی تاثیر مستقیم بر کامیونیتی‌های ما خواهد داشت و این هزینه‌ها کمک به مهاجران تازه وارد است تا بتوانند جذب جامعه شده و به موفقیت دست یابند. ظرفیت استقبال از مهاجران را نمی‌توان از برنامه سطح‌بندی مهاجران منفک دانست.
تقاضا برای مهاجرت بسیار بیشتر از ظرفیت
اداره مهاجرت وشهروندی شدیدا تلاش می‌کند تا در زمان‌بندی مناسبی به تقاضاها رسیدگی نماید اما این امر و رسیدن به اهداف مورد نظر IRPA یا Immigration and Refugee Protection Act به طور همزمان کاری بسیار دشوار است. هر سال تعداد تقاضاهای بیشتری به دست ما می‌رسد و همین امر به انباشت این پرونده‌ها در گروه‌های مختلف می‌انجامد و نتیجه آن هم چیزی نیست جز زمان انتظار طولانی‌تر برای متقاضیان.
در مورد متقاضیان اقتصادی این میزان بالای تقاضا، فرصتی را هم برای دولت مرکزی و هم برای دولت‌های استانی و قلمرویی فراهم می‌آورد تا بتوانند با خاطری آسوده و بدون نگرانی از کم بودن تعداد متقاضیان مناسب، ضوابط و معیارهای بالاتری را برای انتخاب مهاجران به کشور در نظر بگیرند.
علاوه بر حجم تقاضانامه‌ها، توجه بیشتر به مسائلی از جمله تقلب و جعل و همین‌طور یکپارچگی در برنامه نیز بر مشکلات بررسی پرونده‌ها می‌افزاید و صرف زمان بیشتری را برای بررسی پرونده‌ها، مصاحبه با افراد متقاضی و انجام تحقیقات ضروری می‌سازد.
رویکرد نو و بدیع به این اهداف به ظاهر مشابه، حفظ نتایج مثبت این روند برای مهاجران و پناهجویان و کاهش فشار از عوامل مهم برای رسیدن به یک سیستم مهاجرتی نو و کارآمد است و مجموعه این عوامل هستند که سبب تداوم حمایت عمومی از برنامه‌های مهاجرتی در آینده خواهند بود. اداره مهاجرت برای تبدیل سیستم مهاجرتی کانادا به سیستمی مدرن و کارآمد و دستیابی به اهداف فوق‌الذکر تغییراتی را در آن اعمال نموده است.
گرچه بالا بردن سطوح مهاجران یکی از راه‌ها برای کاهش برخی این فشارها است، اما این امر باید از طرف مردم نیز کاملا مقبول و پذیرفته شده وبرای آن نیز بودجه اضافی در نظر گرفته شده باشد. آیا این احتمال وجود دارد؟ اگر افزایش سطح مهاجران اتفاق نیفتد، فشارهای متعددی ایجاد خواهد شد که در نهایت چاره‌ای جز این باقی نخواهد ماند.
سه پرسش
همان‌طور که در آغاز این نوشتار نیز گفته شد، هدف از انجام این مشاوره آگاهی از نظرات شما در مورد برنامه مهاجرتی کانادا است. این مشاوره با طرح سه پرسش اصلی به مجموعه‌ای از موارد مرتبط خواهد پرداخت. این پرسش‌ها عبارتند از:
- سطح مناسب مهاجرت برای کانادا کدام است؟
- ترکیب مناسب میان مهاجران اقتصادی، مهاجران رده خانوادگی و پناهجویان چیست؟
- چطور می‌توانیم به گونه‌ای این سیستم را اداره کنیم که کارآیی بیشتری داشته باشد و به این ترتیب زمان رسیدگی به پرونده‌ها منطقی‌تر شده، از میزان جعل و تقلب کاسته شود و ماحصل کار برای تازه‌واردان مفیدتر و منصفانه‌تر باشد؟
ادامه دارد…
برای مشاهده اصل مطلب اینجا کلیک کنید.
ثبت دیدگاه