مجید بسطامی
در پست مرتبط قبلی درباره دو رویکرد به موضوع ادامه تحصیل در دانشگاه‌های کانادا اشاره کردیم: رویکردی که از عادات برخی از ما ناشی می‌شود و به نفس ادامه تحصیل بها می‌دهد و رویکردی که در کانادا مرسوم و رایج است و ادامه تحصیل را به عنوان یکی (و نه تنها) راه برای موفقیت در بازار کار می‌بیند. همچنین به مزایایی که ادامه تحصیل در ایران برای فرد فراهم می‌آورد به تفصیل پرداختیم و نشان دادیم که هیچ یک از این کارکردها برای ادامه تحصیل در کانادا وجود ندارد. حال می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که چرا و چگونه باید در کانادا ادامه تحصیل داد.
بحث گذشته ما این بود که برای دانشگاه رفتن و تکمیل یک مقطع تحصیلی بالاتر باید ابتدا عادات و تفکرات قدیمی که از سیستم آموزشی و کارکردهای آن در ایران نشات می‌گیرد کنار گذاشت. پرسش اینجاست که چگونه دریابیم تصمیم ما برای ادامه تحصیل درست است یا نه؟ آنهم زمانی که می‌بینیم بسیاری از دوستان ما چنین کرده‌اند یا ما را به این کار ترغیب می‌کنند.
برای تصمیم گیری در این باره انجام سه کار به طور هم زمان لازم است:
- تحقیق فراوان و دقیق درباره شرایط خاص بازار کار رشته تخصصی متقاضی، رابطه رشته‌های تحصیلی و برنامه‌های آموزشی موجود با این بازار و بررسی وضعیت فارع‌التحصیلان آن رشته‌ها در بازار کار
- تلاش اولیه برای ورود به بازار کار (بدون ادامه تحصیل) بر اساس نوع رشته شغلی، قوانین موجود، میزان مهارت‌ها و توانایی های شغلی و توانایی‌های زبانی
- حداقل یک سال انتظار قبل از ورود به یک دوره تحصیلی
اما چرا انجام این کارها مهم هستند؟ مهاجرت به کانادا را با معتبرترین شرکت خدمات مهاجرت فعال در ایران تجربه کنید. مهاجرت سریع و قانونی از طریق نیروی متخصص و سرمایه گذاری کبک و فدرال در یک تا یک سال و نیم با شرکت کنپارس زیر نظر دکتر مختاری وکیل دادگستری و عضو CSIC کانادا. همین امروز با ما تماس بگیرید: تهران ۲۲۰۲۵۰۸۴
ضرورت مورد اول روشن است. اصولا بدون آگاهی از نوع این رابطه نمی‌توان یک رشته تحصیلی متناسب را انتخاب کرد. اما برخلاف ظاهر این عبارت، اجرای آن چندان ساده نیست. تنوع رشته‌های تحصیلی در کالج‌ها و دانشگاه‌های کانادا ولو محدود به یک شهر هم باشد، بسیار زیاد است؛
ممکن است رشته‌ای در انواع کالج‌ها و دانشگاه‌های دولتی یا خصوصی ارائه شود و یا تنها در یکی از اینها باشد.
ممکن است رشته‌ها دارای دوره‌های کار-تحصیل باشند.
ممکن است امکان تحصیلات راه دور یا آن-لاین فراهم باشد.
ممکن است دوره تحصیلی به صورت تمام‌وقت یا پاره‌وقت باشد.
ممکن است دوره به صورت یک ساله، دوساله یا طولانی‌تر ارائه شود (به دلیل تفاوت در سیلابس‌های درسی یا ادغام با کار یا دلایل آکادمیک).
ممکن است رشته‌هایی به صورت دوره مکمل ارائه شوند یعنی مثلا یک دوره یک ساله تکمیلی (دیپلم تخصصی یا پیشرفته) با تمرکز بر یک حوزه تخصصی (مثلاً سیستم‌های ایمنی در ارتباطات بی‌سیم) در یک کالج برای کسانی که قبلا لیسانس یک رشته (در مثال قبل، مخابرات یا کامپیوتر) را دارا باشند.
علاوه بر این موضوع هزینه‌ها، رنکینگ یا رتبه‌بندی این رشته‌ها، رابطه فارغ‌التحصیلان آن رشته در بازار کار، امکان ادامه تحصیل بعد از تکمیل آن دوره و ده‌ها موضوع دیگر در این میان مهم است.
یک خطای بارز در این میان این است که برخی بدون انجام تحقیقات جامع برای خود پیش‌فرض در نظر می‌گیرند. مثلا چون قبلا در ایران در فلان رشته لیسانس گرفته‌اند پس حتما برای آنها ادامه تحصیل به معنای گذراندن دوره فوق لیسانس در همان رشته و در یک دانشگاه است. بعدا درباره تفاوت دوره‌های فوق لیسانس در دانشگاه‌های کانادا و تفاوت هر یک خواهیم گفت اما مهم این است که در این تحقیق و بررسی پرسش اصلی را فراموش نکنیم: «این دوره چه تاثیری در فرایند کاریابی ما دارد؟» در بسیاری از مواقع ممکن است یک دوره کالج تاثیری به مراتب سریع‌تر و عمیق‌تر از یک دوره دانشگاهی داشته باشد.
اهمیت مورد دوم نیز تا حد زیادی معلوم است اما ممکن است عده‌ای بگویند اگر بنا باشد به ادامه تحصیل فکر کنیم چرا باید برای کاریابی تلاش کنیم؟ نگاه این عده به این مقوله باز از آن نوعی است که پیشتر بیان شد. یعنی اصالت دادن به موضوع ادامه تحصیل. در حالیکه فرد باید در بدو امر دنبال این باشد که بر اساس مهارت‌ها و توانایی‌هایش کاری متناسب با رشته تحصیلی و تجربیات شغلی‌اش در ایران بیابد. حتی اگر این کار در مراتب پایین‌تری نسبت به آنچه در ایران انجام می‌داده اما مرتبط بوده باشد اهمیتش از هر ادامه تحصیل اولیه‌ای بیشتر است.
با چنین کاری علاوه بر کسب درآمد و خروج از شرایط هزینه کردن صرف و اتلاف همه سرمایه‌ها، شما این فرصت را می‌یابید که با محیط واقعی کار کانادا آشنا شوید، تفاوت‌های آن را با محیط کاری خود در ایران دریابید و ضعف‌های مهارتی خود را (که باید در یک دوره آموزشی بر آنها تمرکز نمایید) شناسایی کنید. حسن دیگر این کار این است که چنانچه بعدا تصمیم گرفتید بنا به دلایل شغلی ادامه تحصیل بدهید (مثلا برای دریافت یک گواهینامه تخصصی) همین تجربه شغلی تاثیر بسیار مثبتی بر درک بهتر شما از مفاهیم تحصیلی خواهد داشت.
نکته دوم فقط به آغاز مسیر شغلی-تحصیلی محدود نمی‌شود. شما در میانه مسیر درس خواندن هم باید بیاموزید که همیشه در جستجوی فرصت‌های شغلی باشید؛
با اساتیدی بیشتر سر و کار داشته باشید که در ساختن این ارتباطات می‌توانند یاریگر شما باشند.
از امکانات کاریابی که مراکز آکادمیک به طور رایگان در اختیارتان قرار می‌دهند (حضور در کلوپ‌های کاریابی، آماده‌سازی رزومه، شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی، شرکت در job fairها، فعالیت داوطلبانه در برنامه‌ای که صاحبان و مدیران مشاغل در آن حضور دارند…) از همان اولین هفته آغاز درس و تحصیل نهایت استفاده را ببرید.
هر وقت که فرصت شغلی مناسبی فراهم شد با تغییر شرایط درسی (مثلا از تمام‌وقت به پاره‌وقت) و حتی با تعویق انداختن تحصیل (با رعایت تمامی نکات قانونی که بازگشت به تحصیل را تسهیل کند) یا با تغییر شرایط شغلی (مثلا پذیرش یک شغل پاره‌وقت) از آن فرصت شغلی بهره ببرید و منتظر نمانید تا تحصیلتان به پایان برسد تا بخواهید دنبال کار بروید. در همه این لحضات به خودتان یادآوری کنید که هدف شما پیشرفت شغلی است و ادامه تحصیل شما فقط برای تحقق این هدف انجام پذیرفته و نه برعکس.
اما نکته سوم معمولا با رعایت دقیق دو نکته دیگر به طور طبیعی اتفاق می‌افتد. اما اگر مقدمات فراهم بود چه؟ اگر شما در ایران توانستید از مراجع و منابع مختلف و معتبر اطلاعات کافی در باره رشته‌های تحصیلی را به دست آورید و مطمئن شدید که ادامه تحصیل برای شما ضروری است آیا می‌توانید برای این کار زودتر اقدام کنید؟
در مجموع باز هم بهتر است تامل و تحمل بیشتری نشان دهید به چند دلیل، اول اینکه بهره‌مندی از بسیاری از فرصت‌های تحصیلی در استان و از جمله استفاده از وام دانشجویی معمولا در شرایطی فراهم است که شما حداقل یک سال در یک استان مستقر شده باشید.
علاوه بر این اجرای شرط دوم معمولا به همین میزان زمان نیازمند است. یعنی تا شما بخواهید مسیر کاریابی را به درستی طی کنید با توجه به زمان‌های اولیه که برای جا افتادن نیاز دارید و زمان‌های که برای آماده کردن مواد مورد نیاز برای ارائه تقاضای تحصیلی، عملا یک سال سر آمده است. فراموش نکنید که شما می‌خواهید در کانادا زندگی و کار کنید و فقط برای تحصیل نیامده‌اید پس لازم است با محیط اطراف آشنایی بیشتری پیدا کنید، زبان انگلیسی را در محیط تجربه کنید و با جزییات متفاوت زندگی کانادایی انس بگیرید. اینها به زمان نیازمند هستند مخصوصا اگر شما مجبور باشید در همان سال اول به شهر دیگری کوچ کنید.
تنها در مواردی که فرد دارای شغلی است که این شغل مثلا دریافت مجوزی را که وابسته به تحصیل است، ضروری ساخته، گذراندن دوره‌های تحصیلی در فاصله سریع‌تر معقول به نظر می‌رسد. البته به شرطی که فرد آمادگی ورود به یک مرکز تحصیلی را داشته باشد که در بسیاری موارد، مجموعه قوانین و روال جاری بر آن مرکز آموزشی، انجام چنین کاری را برای تازه‌واردان دشوار می‌سازد.
با همه اینها ادامه تحصیل و انتخاب یک رشته درسی در بسیاری از زمان‌ها برای مهاجران یک ضرورت است. چگونه این امر ضروری را به بهترین وجه انجام دهیم؟ در این باره بیشتر خواهیم گفت.
این مطلب پیش از این در ژانویه ۲۰۱۰ در همین وب سایت منتشر شده است.
ثبت دیدگاه