نکاتی اجمالی درباره رشته مهندسی عمران (سازه یا راه و ساختمان): بخش دوم

در ادامه پست مرتبط قبلی به جزییات بیشتری از وضعیت اشتغال مهندسان عمران Civil Engineers در کانادا پاسخ داده‌ایم. همچنین در پاسخ به دوستی که درباره وضعیت شغلی خانم‌ها در این رشته پرسیده‌اند، نکاتی بیان شده است. 
 

میزان حقوق و دریافتی

حقوق و مزایای دریافتی در این رشته به عوامل متعددی چون شهرت، اعتبار و میزان سوددهی کمپانی، سیاست‌های آن در جذب و نگهداری نیروها، سابقه شغلی شاغل، رتبه شغلی وی و نظایر اینها بستگی دارد. علاوه بر این دریافتی شاغلین معمولا ترکیب متنوعی از حقوق ثابت (که بسته به سابقه و رتبه شغلی معمولا عددی بین ۵۰ تا ۷۵ هزار دلار در سال است)، مزایا (که در قالب انواع بیمه‌ها و خدمات رفاهی ارائه می‌شود و ارزش آن بر اساس بسته پیشنهادی کمپانی متفاوت است) و سایر پرداخت‌ها است.  
 

منظور از سایر پرداخت‌ها مواردی است که بسته به نوع و خدمات شرکت کارفرما در قالب عناوینی چون bonus، profit Sharing یا commission پرداخت می‌شود و مجموعه رقم آن متغیر است. در مجموع یک متخصص این رشته اگر فاقد هرگونه عنوان مدیریتی باشد بسته به سابقه می‌تواند به رقمی بین ۵۵ تا ۸۰ هزار دلار در سال حساب کند. معمولا در زمان رونق که تعداد پروژه‌های کمپانی افزایش می‌یابد به رقم سایر پرداخت‌ها افزوده می‌شود و پرداخت ارقام بالاتر عجیب نیست در حالیکه در دوران رکود معمولا در ابتدا این گونه پرداخت‌ها کاهش یافته یا قطع می‌شوند. سپس بسته مزایای درمانی و رفاهی با تغییراتی برای کاهش هزینه‌ها روبرو می‌شود و در پایان ممکن است که حقوق اصلی نیز دستخوش کاهش شود (مثلا با درخواست از افراد برای در خانه ماندن در روزهای جمعه).   
 

دریافت عنوان P.Eng می‌تواند روی حقوق شاغل به طور مستقیم اثر داشته باشد اما اثر اصلی آن به دلایل غیرمستقیم است. مثلا کمپانی‌های خصوصی برای حفظ مهندسین باسابقه‌تر خود که در قالب Senior Engineer کار می‌کنند علاوه بر افزایش قابل توجه حقوق، موارد و ایتم‌های رفاهی را هم افزایش می‌دهند. مثلا از طریق پرداخت کامل مخارج اتومبیل که به دلیل مدل بالا و هزینه‌های دیگر (بنزین، اتوبان پولی و…) ممکن است معادل رقمی بیش از ۲۵ تا ۳۰ هزار دلار در سال شود.  
 

همچنین از طریق برعهده گرفتن مسئولیت‌هایی چون مدیریت پروژه Project Management رقم دریافتی یا معادل آن باز هم افزایش می‌یابد. البته معمولا برای دستیابی به چنین موقعیت‌هایی باید حداقل ۵ سال سابقه کار موفقیت‌آمیز در شرکت‌های کانادایی داشته باشید. تسلط به جزییات شغلی، تسلط زیاد بر مهارت‌های ارتباطی خصوصا زبانی و به روزنگه داشتن اطلاعات حرفه‌ای از طریق شرکت در دوره‌های پاره‌وقت و اخذ لیسانس‌ها و گواهینامه‌های مختلف حرفه‌ای در حوزه‌های مرتبط به همراه گسترش شبکه ارتباطی با مدیران و همکاران در دستیابی به این گونه موقعیت‌ها اهمیت زیادی دارند. 
 

از نظر آماری، متوسط دریافتی این رشته در کل کانادا به صورت ساعتی، نزدیک به ۳۰ دلار محاسبه شده است (منهای سایر دریافت‌ها). نرخ بیکاری در آنهم معمولا و در سال‌های پر رونق اقتصادی زیر ۲ درصد است که از نرخ‌های بسیار پایین محسوب می‌شود. این نرخ هم‌اکنون بیش از ۳ درصد تخمین زده می‌شود. 
 

نکته مهم دیگر غلبه مطلق مشاغل تمام‌وقت در این حوزه است به طوریکه مثلا در انتاریو بیش از ۹۳ درصد شاغلین به صورت تمام‌وقت اشتغال داشته‌اند که معنای آن این است که مشاغل پاره‌وقت نه یک رویه معمول بازار بلکه یک الزام فردی یا محدودیت خاص بوده است. 
 

همچنین برخی از افراد بسیار باسابقه که در آستانه بازنشستگی قرار دارند با راه‌اندازی شرکت‌های مشاوره معمولا به شرکت‌های قبلی خود در این قالب خدمات می‌دهند و از مزایای خویش‌اشتغالی هم بهره می‌برند. 
 

وضعیت اشتغال زنان

مشاغل مهندسی خصوصا در حوزه ساخت و ساز به طور سنتی جولانگاه آقایان بوده است شاید به همین دلیل دولت‌های استانی با تعریف مشوق‌هایی برای خانم‌ها آنها را به تحصیل و اشتغال در این حوزه ترغیب کرده‌اند. آمار نشان می‌دهد که جهت بازار به سمت ورود بیشتر خانم‌ها هم در دانشگاه‌ها و هم در پست‌های شغلی است. مثلا در حالیکه در انتاریو بنا بر آمار رسمی در سال ۲۰۰۶ تنها ۱۲ درصد شاغلین خانم بوده‌اند هم اکنون بیش از ۱۵ درصد (آمار غیررسمی) از این جنس هستند. جهت‌گیری تحصیلی نشان می‌دهد که در دهه آینده بر تعداد شاغلین زن با عنوان شغلی مهندس عمران افزوده خواهد شد. البته هم‌اکنون هم در شرکت‌های مهم حوزه‌های طراحی، ساخت و ساز و مشاوره که در نقاط بسیاری از کانادا و حتی آمریکا دفتر دارند، شما با تعداد زیادی از خانم‌های مهندس روبرو می‌شوید که عمدتاً در حوزه‌های طراحی و محاسبات فنی در دفاتر مرکزی Head Office فعال هستند اما تعداد آنها در موقعیت‌های شغلی بالاتر اندک است.