مجید بسطامی
در پست‌های قبلی بیان شد که کدام منابع آن-لاین برای چه دسته از کاربردها می‌توانند مفید و معتبر باشند و چرا نباید بی‌دلیل و بدون دقت هر نوع اطلاعاتی از منابع آن-لاین را مورد توجه قرار داد. در این پست به اطلاعاتی که از منابع دولتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد می‌پردازیم.
فرض کنید شما به عنوان یک متخصص در رشته داروسازی می‌خواهید درباره شرایط دریافت مجوز کاری در استان انتاریو اطلاعاتی به دست آورید. در این زمینه با چند جستجوی گوگلی فهرستی از سایت‌هایی که در این باره اطلاعات ارائه کرده‌اند در جلوی روی شماست و از میان آنها تعدادی دولتی یا مرتبط با دولت به نظر می‌رسند. آیا بر روی هر یک که کلیک کنیم و اطلاعات مورد نظر را مطالعه کنیم به نتیجه مقبول و مطمئنی دست خواهیم یافت؟ در این پست می‌خواهیم به این پرسش پاسخ کاربردی بدهیم.
در میان سایت‌هایی که به سایت‌های دولتی منسوبند یا نهادهای دولتی آنها را اداره می‌کنند چند دسته سایت را می‌توان شناسایی کرد:
اول سایت‌هایی که مستقیما توسط عالی‌ترین مراکز دولتی در آن حوزه اداره می‌شوند و در واقع حکم سایت رسمی آن مراکز را دارند مثلا سایت‌های وزارتخانه یا سازمان‌های مهم وابسته به آنها چه در دولت‌های استانی و چه دولت فدرال. منظور از دولت هم اعم از قوه مجریه و دو قوه دیگر است. این سایت‌ها معمولا دارای دقیق‌ترین و معتبرترترین و به‌روزترین اطلاعات هستند خصوصا زمانی که اطلاعات مرجع رسمی و اصلی بحث مورد جستجو همین سازمان مربوطه باشد.
اما در جاهایی ممکن است قانون مرجع دیگری را برای آن بحث، صاحب صلاحیت اعلام کرده باشد و وب سایت مورد نظر به حکم وظیفه دولتی و اینکه محل رجوع پرسش‌کنندگان است لینک‌ها یا اطلاعاتی را روی سایت قرار داده است. فرض کنید شما به وب‌سایت وزارت کار انتاریو رفته‌اید تا اطلاعاتی را درباره نحوه دریافت یک نوع مجوز شغلی مثلا به عنوان تکنسین لابراتوار دندان دریافت کنید و این وب‌سایت اطلاعات جامعی در اختیار شما قرار داده اما به شما تاکید کرده است که مرجع صدور مجوز در این باره فلان سازمان خاص (کالج تکنسین‌های دندان انتاریو) است. حتی ممکن است این مرجع یک سازمان غیر دولتی (مثلا انجمن حرفه‌ای آن رشته) باشد. در این موارد هر چند که اطلاعات این سایت دولتی ارزشمند و قابل استفاده است اما باید بدانید که معتبرترین اطلاعات، مربوط به آن سازمان دیگر است نه وب‌سایت وزارت کار استان. در واقع، این وب‌سایت هم‌اکنون نقش اطلاع‌دهنده میانی را بر عهده دارد نه مرجع رسمی و پاسخگو در مورد موضوع بحث. چرا بر این نکات تاکید می‌کنم؟ چون مواردی دیده شده که مثلا اطلاعات روی وب‌سایت مرجع رسمی تغییر کرده است اما تا این تغییر به وب‌سایت سازمان دولتی (در این مثال وزارت کار) برسد مدتی زمان برده است و در این فاصله کسانی که فقط بر اساس اطلاعات وزارتخانه تصمیم‌گیری کرده‌اند با مشکل مواجه شده‌اند. حتی ممکن است شما در جستجوهای‌تان به مواردی با فاصله تاریخی بیش از یک سال برخورد کنید.
همچنین بسیاری از سایت‌های دولتی تغییر آدرس و شماره تلفن سایر مراکز را تغییر نمی‌دهند و شخصا شاهد مواردی از این دست بوده‌ام که نتیجه آن حضور در نشانی نادرست بوده است! پس اولین کاری که باید انجام شود این است که بر اساس اطلاعات سایت دولتی مشخص گردد که آیا این سازمان یا نهاد مرجع اصلی و رسمی در موضوع مورد بحث است یا نه و اگر نیست کدام مرکز یا سازمان چنین وظیفه‌ای بر عهده دارد، آدرس سایت آن مرکز چیست و حتما برای دریافت اطلاعات یا مقایسه آخرین تغییرات با آنچه از قبل خوانده یا شنیده‌اید به سایت مرجع رسمی مراجعه نمایید.
گروه دوم، سایت‌های خدمات‌دهنده در موضوعات خاص هستند که بسته به برنامه یا سرویس خاصی شکل گرفته‌اند نظیر سایت‌هایی که برای آگاهی مهاجرین یا کمک به فلان برنامه آموزشی یا اطلاع‌رسانی‌های بهداشتی و نظایر آنها شکل گرفته‌اند و به طور مداوم هم این سرویس را ارائه می‌دهند. این گروه از سایت‌ها که مداوم کار می‌کنند و اطلاعات خود را به‌روز می‌کنند معمولا برای اطلاع از موضوعات عمومی، سایت‌های مناسبی هستند. اما اگر در جایی به موردی قانونی اشاره کرده‌اند یا اگر شما برای موضوعی نظیر نحوه دریافت مجوز شغلی، تایید مدارک یا سایر انواع مستندات به آنها مراجعه کرده‌اید حتما اطلاعات آنها را با اطلاعات مراجع رسمی‌تر مقایسه کنید.
البته برخی از این سایت‌ها که برای اطلاع‌رسانی به مهاجرین تاسیس شده‌اند یک ضعف عمده دارند که شما را از آنها پرهیز می‌دهیم و آن هم اطلاعات به غیر از زبان‌های رسمی کانادا (انگلیسی و فرانسه) است. برخی از این سایت‌ها به زبان فارسی هم مطالبی بر روی سایت قرار داده‌اند اما اکیدا توصیه می‌کنیم که یا سراغ این دسته اطلاعات نروید یا حتما اطلاعات را با مقالات انگلیسی همان سایت مقایسه کنید. معمولا مطالب فارسی یا سایر زبان‌های (غیررسمی) دیگر یک نوبت و بر اساس اولین مقالات انگلیسی که روی سایت آمده، توسط مترجمینی که معلوم نیست چقدر دقیق بوده‌اند (شخصا موارد بسیاری از ضعف ترجمه را شاهد بوده‌ام) ترجمه شده‌اند و این متون ترجمه‌شده به صورت فایل‌های pdfروی سایت به مطالب عادی به زبان انگلیسی (عمدتا در فورمت HTML) اضافه شده‌اند اما کسی بعد از آن و با اضافه شدن یا تغییر متون اصلی انگلیسی دنبال این نیست که متون زبان‌های دیگر را هم تغییر دهد و اصولا چنین توان و امکاناتی در این مراکز وجود دارد که به صورت هم‌زمان در ده‌ها متن به زبان‌های مختلف تغییر و اصلاح ایجاد کنند لذا این دسته از مطالب به هیچ‌وجه اعتبار و سندیت قابل قبول حتی در حد مرجع اطلاعات عمومی را هم ندارند مگر اینکه به طریقی (مثلا با توجه به زمان بازنگری در فایل) دریابید که اطلاعات آنها به‌روز شده است.
گروه سوم، وب‌سایت‌های واسطه یا روابط عمومی یا نظایر اینها هستند یعنی وب‌سایت‌هایی که برای پاسخ دادن سریع به مراجعین و ارجاع آنها به وب‌سایت‌های دیگر که جنبه رسمی‌تر دارند طراحی شده‌اند نظیر سایت ۳۱۱ مرجع پاسخ‌گویی به ساکنان شهر تورنتو که ما در اینجا آن را معرفی کرده‌ایم.
تفاوت این نوع وب‌سایت‌ها با وب‌سایت‌های گروه دوم این است که معمولا وب‌سایت‌های گروه دوم دارای حجم زیادی اطلاعات هستند اما این گروه معمولا بر اساس اسلوب‌های پاسخ‌گویی سریع و پاسخ به پرسش‌های از نوع FAQطراحی شده‌اند و بیشتر نقش لینک دهنده و برقرار کننده اطلاعاتی را بر عهده دارند و از حجم انبوه مقالات یا اطلاعات مکتوب در آنها کمتر نشانی می‌بینیم. اطلاعات این دسته از وب‌سایت‌ها بیشتر قابل اعتنا است خصوصا اگر چنین مراکزی توسط دولت به قصد اطلاع‌رسانی و فراهم کردن ارتباط اطلاعاتی بین مراجعین و سایر سازمان‌ها شکل گرفته باشند.
گروه چهارم، سایت‌هایی هستند که برای یک پروژه خاص راه‌اندازی شده‌اند و عموما به صورت یک فعالیت مشترک بین سازمان‌های دولتی و بخش خصوصی عمل می‌کنند. مثلا دولت فدرال در سال ۲۰۰۹ برای مقابله با بحران بیکاری بودجه‌ای را برای کمک‌های اطلاعاتی به گروه‌های مختلف اجتماعی تصویب می‌کند و تعدادی از سازمان‌های فعال با دادن طرح و برنامه تفصیلی و تصویب برنامه‌ها بخشی از این بودجه را جذب می‌کنند. معمولا از اولین اقدامات این نوع فعالیت‌ها، تاسیس یک وب‌سایت است (اصولا خیلی از این برنامه‌ها فقط در قالب وب‌سایت معنا دارند و فراتر از آن نیستند) اما یکی-دو سال بعد که آن مسئله و نیاز اولیه پایان می‌گیرد ممکن است بودجه دولتی حذف شود و یا کاهش چشم‌گیری پیدا کند. حالا این دیگر بسته به توافق طرفین و نظر سازمان غیردولتی است که فعالیت این وب‌سایت را با مشخصات قبلی ادامه دهد یا دامنه کاری را کاهش دهد و چه بسا کل آن را رها کند.
این دسته از سایت‌ها در عین اینکه می‌توانند خیلی مفید باشند به همان نسبت می‌توانند منحرف کننده باشند چون گاهی تشخیص اینکه رها شده‌اند یا نه چندان آسان نیست. یک راه معمول، مراجعه به تاریخ‌های مورد اشاره در مقالات و اخبار است و اینکه آیا مطلب جدیدی در موضوع مورد بحث طرح شده است یا نه. همچنین می‌توانید در یک مورد خاص برای سایت ایمیل بفرستید و درباره موضوع مبتلابه‌ای که اطلاعات اولیه‌ای در مورد آن دارید از آنها پرسش کنید و بعد بر اساس اینکه اصلا به ایمیل شما پاسخ داده می‌شود یا نه و محتوای پاسخ چقدر دقیق است به ارزیابی از سایت برسید. مسلم است که اگر فعالیت سایت کاهش یافته یا رها شده باشد اطلاعات آن دیگر به کار شما نخواهد آمد.
این بحث ادامه دارد
ثبت دیدگاه