نیکا کیا
یه زمانی تو زندگیم فکر می‌کردم فقط واسه خرید کردن یا پرداخت مبالغ از طریق اینترنت خوبه! فکر می‌کردم یه چیزیه که میتونم باهاش از هرجای دنیا پول از حساب خودم خرج کنم. ولی اینطور که بهم گفتن، خیلی خوبه آدم یک عدد کارت اعتباری واسه خودش دست و پا کنه. چون جز اینها، واسه زمانی که به هر دلیلی هرارگانی میخواد اعتبارمو چک کنه به درد میخوره؛ مثل زمانی که میخوام قسطی خرید کنم، وام بگیرم یا چیزایی از این قبیل. خلاصه به درد میخوره!
در کل تعداد کارتهای اعتباری خیلی زیاده ولی مشهورترینشون تو کانادا «ویزا کارت» و «مستر کارت» است! اینطور که پیداست تو امریکا در کنار اینا «امریکن اکسپرس» هم خیلی محبوبه و تو کانادا کارت سوم محسوب میشه. هر کدوم یه جورایی چندین زیرشاخه دارن که آدمها بتونن بر حسب نیازشون یکیش رو انتخاب کنن. یه نوع برای کسانی که ماشین دارن یا ماشین زیاد اجاره میکنن، یه نوع برای اونهایی که مسافرت زیاد میرن، یه نوع برای اونهایی که معاملات بزرگ انجام میدن و سقف بالا میخوان و همینطور تا آخر. بعضی از اینها شارژ سالیانه دارن و بعضی مجانی هستن.
برای تهیه کارت اعتباری وقتی فرد هیچ سابقه‌ای تو کانادا نداره می تونه از بانک بخواد که براش درخواست بده که البته خود بانک ها معمولا پیشنهاد میدن. اما احتمال اینکه موسسه اعتباری با درخواستش موافقت کنه کمه! به همین دلیل باید پول خودش رو پشتوانه اعتبار خودش کنه که در واقع در تضاد با مفهوم اعتبار گرفتن از یک موسسه مالیه ولی کاریش نمیشه کرد! این کار معمولا به دو شکل انجام میشه. یکی در واقع باز کردن حسابیه به اسم GIC که یک نوع حساب پس انداز تضمین شده است! توی این بانکی که من برای کارت اعتباری تقاضا دادم، برای اعتبار ۱۰۰۰ دلار، ۱۱۵۰ دلار و برای ۲۰۰۰ دلار اعتبار، ۲۳۰۰ دلار پول باید تو حساب GIC بریزیم و الی آخر. اعتبار هزار دلار هم کلا یعنی اینکه میتونیم بدون اینکه چیزی تو حساب کارت اعتباریمون باشه، تا ۱۰۰۰ دلار خرج کنیم.
روش دوم اینه که همون میزان پول طی قراردادی با کمپانی مربوطه (مثلا ویزا) در حسابی محفوظ باشه و هر موقع که زمان قرارداد به پایان رسید، پول را پس می‌دهند و کارت هم دیگه ارزشی نخواهد داشت. توی این فاصله (معمولا دو یا سه ساله) اگه حساب آدم خوب کار کنه و مشتری خوش قولی باشید، کمپانی یه کارت اعتباری واقعی (یعنی با اعتبار اون موسسه نه پول خودتون) بهتون پیشنهاد می‌ده و شما را به جمع آدم‌های دارای اعتبار وارد می‌کنند!
در هر دو روش آدم برای مدت معینی تا زمانی که میخواد اون کارت اعتباری رو داشته باشه اجازه نداره به پولی که برای اعتبار خودش داده دست بانک یا کمپانی دست بزنه! برای داشتن کارت اعتباری، یا بیشتر از اون لازم نمیشه یا اگه لازم شد، خیلی راحت اول اون هزار دلار رو پرداخت میکنیم و اعتبارمون رو دوباره به هزار دلار تبدیل میکنیم.
گاهی هم بعضی آدمها شجاعانه، مقادیر بیشماری پول تو حساب کارت اعتباریشون میریزن و مثل یک کارت عابربانک از کارت اعتباریشون استفاده میکنن. گمونم اگه بخوایم مثبت فکر کنیم، این کار بخاطر اینه که بعضی بانکها یه مقدار جریمه منظور میکنن اگه پول رو سر وقت ندیم. و کلا اگر پولشونو ندیم یا دیر بدیم، اعتبار خودمونو نابود کردیم! حالا بیا و درستش کن! در کل باید بسیار زیاد خوش حساب بود یعنی همیشه قبل از تاریخ نوشته شده به عنوان آخرین مهلت و بیشتر از "میزان حداقل" درج شده روی قبض (ترجیحا تمام بدهی تو همون ماه) پرداخته بشه چون اگر دیر پرداخت بشه یا کمتر از حداقل پرداخت بشه امتیاز منفی میدن- مثل کارت زرد فوتبال- که با تکرارش آدم لکه ننگی به اسم "بداعتباری" با دستهای خودش رو پیشونی خودش حک کرده و اینطور که میگن توکانادا بداعتباری خیلی بدتر از فقدان اعتبار حساب میشه و این تو سابقه شما ثبته و قابل قایم کردن نیست یعنی دریافت وام و یا هر نوع اقدامی که منجر به چک کردن اعتبار میشه رو متزلزل میکنه.
از حرفهای آقای روزبه یادم بود که بعضی فروشگاهها هم کارت اعتباری میدن. جلو در فروشگاه یا تو وبسایت فروشگاه فرم پر میکنیم و کارت میاد در خونه. فقط باید اون کارت رو فعال کنیم. در اصل با اون فرمها، یه حساب بانکی تو بانک مرکز برای آدم باز میشه که قبض کارت اعتباری آدم رو صادر میکنن و ماهیانه میفرستن! بعضی از اینها ۲ ماه فرصت میدن که قبض رو -که من بهش میگم "بدهی به از ما بهترون"- پرداخت کنیم، بعضی‌ها کمترو شاید هم بیشتر! مثل هر قبضی میشه تو هر بانکی با پول نقد، تو هر شعبه از بانکی که توش حساب داریم از طریق حسابمون و یا مثل انسانهای متمدن پای اینترنت از حساب اصلیمون مبلغ مورد بدهی رو واریز کنیم.
کشف کردم که کارتهای اعتباریی هستن که هیچ نوع پاداشی ندارن ولی بعضی بابت اینکه آدم از اون کارتها استفاده کنه، به طرق مختلف امتیاز (پوینت) میدن. اینکه این امتیازها درازای چقدر خرج کردنه درمورد کارتها یا فروشگاههای مختلف، متفاوته. یعنی مثلا بعضی به ازای هر دلار خرج یک امتیاز میدن و بعضی کمتر یا بیشتر. یا مثلا اگه از فلان فروشگاه خرید کنی یا از بهمان پمپ بنزین بنزین بزنی امتیازش فرق داره. حتی اینکه هر چند تا امتیاز دست آخر معادل چقدر دلاره، متفاوته و میشه به ازای میزانی از امتیاز، کالا یا سرویسی که ارزش امتیازیش مشخصه رو گرفت!
گاهی این پاداشها به صورت «کش بک» و گاهی به صورت «بن»های خرید از فروشگاهها یا مراکز خرید با قیمت مشخصه. «کش بک» یعنی به ازای میزان خاصی از مصرف کارت، مقادیری دلار پاداش نقدی داده می شه. پاداش کارتهای اعتباریی که فروشگاهها واسطه ما و بانک مربوطه هستن رو تا جایی که میدونم فقط تو شعبه‌های همون فروشگاه میشه به جنس تبدیل کرد. گمونم به خاطر همینه که بعضی آدمها کارت اعتباری همه فروشگاهها رو دارن! البته تعدد کارت علاوه بر افزایش مخارج احتمالی بعدا موقع دریافت وام هم می تونه تاثیر منفی داشته باشه. کلا در عین اینکه لازمه آدم کارت اعتباری داشته باشه، اما درخواست دادن و استفاده ازشون باید با دقت و تامل صورت بگیره. انگاری ابزارهای اعتباری خیلی بهتری وجود دارن که بعد از اینکه آدمها اعتبار کسب کردن می تونن از اونها استفاده کنن.
بعضی ها هم یکی میگیرن و خلاص! اونهایی که یکی میگیرن، اغلب از جائی میگیرن که نیازهای بیشتری رو توش براورده میکنن! خیلی منطقی بود این دیگه! آقای روزبه پیشنهاد کردن کارت اعتباری یه فروشگاه زنجیره ای به اسم "Canadian Tire" رو بگیرم. این فروشگاهه انواع اقسام لوازم ورزشی، وسایل آشپزخونه، تمیزکاری، برقی، وسایل نجاری، تعمیرکاری، باغبونی، مبلمان و این چیزا رو داره! فروشگاه MAXI مایحتاج بیشتری رو برآورده میکنه و با اون پول هر چند ناچیز که از امتیازها آدم میگیره، فرصت انتخاب بیشتری هست… یه فروشگاه خیلی بزرگ هم هست به اسم SEARS که بعضی آدمها کارت اونجا رو دارن! حتما فروشگاههای دیگه هم از این لطفها میکنن. البته برخی فروشگاهها هم هستند که فقط کارت امتیاز دارند یعنی اعتباری بهت نمیدن اما هر بار که از اونها خرید میکنی، به ازای میزان خریدت بهت امتیاز میدن که بعدا میتونی مثل امتیاز کارتهای اعتباری از همون فروشگاه چیزی بخری. لازمه اینجا بگم که بعد از اینکه کلی حساب کتاب کردم، فهمیدم جون آدم بالا میاد تا این امتیازها به حدی برسه که آدمی بتونه یه خرید اساسی جلو بیوفته!
بنده یه عدد کارت اعتباری انتخاب کردم، ساده و طلائی که مجبور نباشم سالیانه بابت داشتن اون کارت چیزی بپردازم. "کارت اعتباری"؛ کلمه با کلاسیه! وقتی اینقدر بی‌دردسر به دست اومد، احساس کردم اومدم خارج! تو ایران عزیز یکی داشتم که از هفت خان رستم گذشتم تا بتونم بگیرمش و بعد که تحریم شدیم و نمی‌تونستم ازش استفاده کنم، از هفتاد خان نوه نتیجه نداشته رستم گذشتم تا بتونم کنسلش کنم و پول ضامن و غیره و غیره رو پس بگیرم! تو قدم به قدم این هفتاد خان بهم میگفتن که با یه بانک دیگه قرارداد بستن که دیگه تحریم شاملمون نمیشه و این حرفها، ولی دیگه پشت دستم رو داغ کرده بودم. نکته جالب اینجاست که تو مملکت شریف که بودم، وقتی از عده‌ای از دوستان که یه زمان ساکن بلاد خارجه بودن و از این کارتهای با کلاسی داشتن میخواستم برای مقاصد والا شماره کارتشونو بدن، میگفتن کارت ما یه جوریه که اول باید تو حسابش پول بریزی بعد خرج کنی. انشالله که راست بوده ولی من تا حالا همچین چیزی نشنیدم. شاید درست گوش نکردم…
ثبت دیدگاه