قانون جدید شهروندی از سوی دولت و مجلس محافظه کار کانادا به رهبری هاپر تصویب شده است. این قانون نیز مانند دیگر طرحهای محافظه کاران که با عنوانی مثبت و محتوایی منفی تهیه می شود به اعای ارزش دادن به شهروندی کانادا مطرح شده است در حالی که محتوای این قانون موجب کم شدن ارزش تابعیت کاناداست. همانگونه که در این مقاله هم اشاره کرده ام بخشهایی از این قانون در مخالفت صریح با منشور حقوق و آزادیهای کاناداست و به احتمال بسیار زیاد از سوی دادگاه لغو خواهد شد.
تصویب قانون جدید تابعیت کانادا موسوم به C-24 موجب ایجاد ابهاماتی شده است که در پی آن ابهامات شایعاتی نیز دهان به دهان می چرخد که در بسیاری از موارد از واقعیت به دور است. در این نوشته در تلاشم با طرح سوالات رسیده و پاسخ به آنها در حد توان ابهامات را پاسخ گفته و تفسیرهای غیر واقعی را تحلیل کنم.
۱- بر اساس این قانون چه کسانی می توانند درخواست شهروندی کانادا را داشته باشند؟
بر اساس قانون جدید کسانی می توانند درخواست شهروندی کنند که دست کم تعداد روزهای ۴ سال در ۶ سال قبل از درخواست را در کانادا گذرانده باشند. اگر در آن دوره ۶ ساله سالی باشد که متقاضی کمتر از ۱۸۳ روز آنرا در کانادا بوده است آن سال در محاسبات در نظر گرفته نمی شود. مثلا اگر کسی سپتامبر سال ۲۰۱۱ وارد کانادا شده است و و تا پایان سال ۲۰۱۴ هم از کانادا خارج نشده باشد تعداد روزهایی که برای ایشان شمرده می شود سه سال است شامل ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ به این دلیل که در سال ۲۰۱۱ کمتر از ۱۸۳ روز بوده است. حال اگر ایشان تمام سال ۲۰۱۵ را هم بماند می تواند اقدام کند ولی اگر سال ۲۰۱۵ تنها ۵ ماه (۱۵۵ روز) بماند و برود و آخر سال بازگردد روزهای سال ۲۰۱۵ هم برای او محاسبه نمی شود. ولی اگر در ۲۰۱۵ معادل ۱۸۳ روز را بماند و ۲۰۱۶ هم همان کار را بکند امکان اقدام خواهد داشت. به دیگر سخن سال میلادی ملاک است و نه زمان ورود شخص اگر قرار است روزهایی که در کانادا مانده اید در سال ۲۰۱۴ حساب شود باید دست کم ۱۸۳ روز در کانادا بوده باشید.
خلاصه اینکه گذشته از اینکه چه زمانی وارد کانادا شده اید باید تعداد ۱۴۶۰ روز را در کانادا گذرانده باشید و اگر در این میان سالی باشد که شما کمتر از ۱۸۳ روز در آن را ساکن کانادا بوده اید روزهای آن سال در شمار آن ۱۴۶۰ نمی آید.
اینکه این قانون منطقی است یا خیر موضوع بحث ما نیست ولی به سادگی در می یابیم که تلاش شده است تا امکان دارد متقاضی را در فشار بگذارند. تا پیش از این قانون تنها لازم بود ۱۰۹۵ روز در یک دوره ۴ ساله را در کانادا بگذرانید.
البته بر اساس قانون جدید داشتن نمره زبان، نداشتن سابقه کیفری و از همه مهمتر داشتن اراده زندگی و کار در کانادا پس از دریافت تابعیت هم مطرح است.
۲- اگر این قانون در دادگاه لغو شود شرایط مانند گذشته خواهد بود؟
آنچه در دادگاه مورد بررسی خواهد بود آن بخش از قانون است که مغایر قانون اساسی است. مواردی مانند چگونگی محاسبه روزهای اقامت در کانادا بسیار بعید است مورد توجه دادگاه باشد هر چند وکلای شاکی در مورد این موارد هم بحث دارند با این استدلال که سخت شدن دریافت شهروندی کانادا مانع از جذب مهاجرین با کیفیت می شود و کانادا برای مهاجرین در مقایسه با استرالیا و دیگر کشورهای مهاجر پذیر جذابیت خود را از دست می دهد.
در هر صورت بنا را بر این بگذاریم که شکل محاسبه روزهای اقامت بی تغییر خواهد ماند.
۳- این قانون بر چه کسانی حاکم است؟ ملاک چیست؟
بر هر کس که از این پس میخواهد درخواست شهروندی بدهد. کسانی که قبلا درخواست داده اند همان قانون قبل در موردشان قاعدتا باید اعمال شود ولی کسانی که هنوز اقدام نکرده اند طبیعی است که بر اساس همین قانون اقدام خواهد کرد. برخی دوستان سوال می کنند که آیا تاریخ ورود به کانادا از جهت شمول این قانون اهمیت دارد یا خیر که پاسخ روشن است. خیر فرقی نمی کند پیش از تصویب قانون و یا بعد از آن وارد کانادا شده باشید.
۴- آیا درست است به مهاجران شهروندی درجه ۲ می دهند؟
خیر چنین نیست. اساسا در این قانون چنین عنوانی نیامده است ولی از آنجا که اختیارات وسیعی به وزیر مهاجرت در بازپس گرفتن تابعیت افرادی که مرتکب جرایم شمرده شده در قانون جدید می شوند و علاوه بر داشتن تابعیت کانادا تبعه کشور دیگری هم هستند عملا شرایطی متفاوت را برای حفظ تابعیت افراد دو تابعیتی ایجاد می کند که از آن تعبیر به شهروندی درجه دو می شود. البته این تبعیض بدون شک خلاف حقوق اساسی است.
از دیگر سو شرط لزوم داشتن اراده زندگی در کانادا هنگام دریافت شهروندی کانادا که در قانون جدید گذاشته شده این خطر جدی را به دنبال دارد که بهانه ای شود در دست وزیر برای لغو تابعیت افرادی که کانادا را ترک می کنند. به این ترتیب که عدم حضور آنها را اماره ای بر اظهار خلاف واقع هنگام دریافت شهروندی از جهت اعلام تمایل به زندگی در کانادا دانسته و به این استناد درصدد لغو تابعیت بر آید. اینجا نیز تبعیض میان کسانی که بر اساس این قانون اقدام کرده اند و دیگر افرادی که تابعیت کانادایی را بر اساس قانون قبل گرفته اند و یا متولد کانادا هستند ایجاد می شود. همانگونه که در مقاله قبل اشاره کردم خلاف اصل تساوی شهروندان است.
۵- آیا درست است که می گویند از این پس نمی توان دو تابعیت در کانادا داشت؟
خیر چنین نیست. قوانین کانادا از جهت اینکه اتباع کانادا می توانند تابعیت دیگری داشته باشند تغییر نکرده است. تنها نکته آنجاست که افرادی که دو تابعیت دارند در معرض از دست دادن تابعیت کانادا در صورت باقی ماندن این قانون هستند.
۶- آیا درست است که دیگر نمی توان بیش از ۶ ماه از کانادا خارج شد؟
خیر چنین نیست. هیچ منعی برای خروج از کانادا نیست و و هیچ الزامی برای ماندن در کانادا دست کم برای ۶ ماه در سال نیست. در مورد حفظ اقامت باید دو سال در ۵ سال در کانادا باشید و در مورد تابعیت هم اگر بیش از ۶ ماه خارج باشید روزهای آن سال در عداد روزهایی که شما را برای اقدام برای شهروندی نیاز دارید شمرده نمی شود. برخی دوستان موضوع دیگری را هم با این موضوعات مخلوط می کنند. بر اساس قوانین استانها اگر بیش از ۶ ماه از استان محل اقامت خود خارج شوید امتیازات بیمه درمانی آن استان را از دست می دهید. این قاعده باعث سو تفاهم برای برخی مهاجرین است و البته هیچ ربطی به موضوع اقامت و تابعیت ندارد.
۷- آیا قوانین مربوط به حفظ اقامت و تمدید کارت اقامت تغییر کرده است؟
خیر به هیچ وجه
در این زمینه قاعده الزام به حضور دو سال در ۵ سال برقرار است. مهاجر باید این قاعده را رعایت کند و هر زمان درخواست تمدید کارت اقامت می کند و یا به هر دلیلی مانند عبور از مرز وضعیتش بررسی می شود باید در ۵ سال قبل از تاریخ بررسی ثابت کند دو سال درکانادا بوده است.
۸- آیا درست است که اگر از کانادا خارج شویم شهروندی ما باطل می شود؟
خیر چنین گزاره ای درست نیست
اگر این قانون بماند و تغییر نکند (که چنین نخواهد بود) کسانی که بر اساس این قانون شهروندی گرفته اند و کانادا را ترک می کنند در معرض این خطر هستند که وزیر به استناد اظهار خلاف واقع مبنی بر تمایل به زندگی در کانادا هنگام درخواست شهروندی درصدد لغو شهروندی آنها برآید. به نظر بنده این موضوع از آنجا که به شدت بر خلاف منشور حقوق و آزادیهای کاناداست پابرجا نمی ماند.
۹- ایا درست است که آنها که از روش کبک و یا استانی اقدام کرده و اقامت گرفته اند اگر از استان خود خارج شوند شهروندی نمی گیرند؟
خیر به هیچوجه
هیچ جیزی در این زمینه تغییر نکرده است و اگر قرار بود در مقررات شهروندی محدودیتی از این جهت ایجاد شود در همین قانون جدید پیش بینی می شد هرچند اگر می شد هم خلاف منشور حقوق و آزادیها بود.
مقاله نخست در این خصوص را اینجا بخوانید
ثبت دیدگاه