بخش نخست : معرفی اجمالی و منشا های قانونی
بخش گسترده ای از پرسش های مخاطبان کنپارس، تازه واردان و حتی ساکنان قدیمی کانادا درباره مالیات، نظام مالیاتی استان ها و فدرال و مسایلی که بی توجهی به آنها در آینده مشکل آفرین خواهد بود اختصاص یافته است. این موضوع در مورد مخاطبان وب سایت کنپارس خصوصا درباره نکاتی از این قبیل است: بابت پول و سرمایه ای که بار اول به کانادا وارد می کنند چقدر مالیات باید بپردازند؟ اگر بعد از ورود به کانادا منبع درآمدی در ایران داشتند (حقوق بازنشستگی، اجاره خانه، سهم از یک بیزینس و نظایر اینها) آیا باید بابت آنها مالیات بپردازند؟ اگر بعد از ورود به کانادا و چند سال زندگی، دارایی خود در ایران (سهام، ملک …) را به فروش رسانند بابت آن باید مالیات پرداخت کنند؟ و نظایر اینها.
صدها پرسش نیز بعد از این و به واسطه زندگی در کانادا پدید می آید. ما در اینجا در قالب چند پست مرتبط تالیفی و ترجمه ای نگاهی اجمالی به مقوله مالیات در کانادا خواهیم داشت تا شما را با تصویری عمومی از این موضوع آشنا سازد و برخی نکات درباره مالیات بیزینس های کوچک را نیز در همین دوره، به صورت خیلی اجمالی بیان خواهیم کرد. بعدها در قالب جزوه های آن-لاین به تفصیل درباره نکته های کاربردی و ترفندی های مالیاتی tax tips برای گروه های مختلف (افراد، خانواده و شرکت ها) سخن خواهیم گفت که افراد طرف قرارداد کنپارس و همچنین اعضا ویژه این وب سایت می توانند از آن جزوات استفاده کنند.
مالیات در کانادا
هیچکس از پرداخت مالیات خوشحال نیست اما واقعیت این است که در کانادا گریزی هم از آن نیست چون اکثریت قریب به اتفاق هزینه های عمومی دولت های مختلف خصوصا در حوزه بهداشت، آموزش و امنیت از همین طریق تامین می شود لذا حساسیت در دریافت آن بسیار بالاست. این طور نیست که کسانی از پرداخت آن شانه خالی نکنند یا در این زمینه تخلف یا تقلب صورت نگیرد اما واقعیت این است که اگر شما در اندیشه یک زندگی بی دغدغه، رو به پیشرفت و توام با بهره گیری از حداکثر ظرفیت های جامعه در حوزه های مالی و اقتصادی هستید، گریزی از پرداخت دقیق و مرتب مالیات ندارید.
همچنین سیستم حاکم بر مناسبات مالی به گونه ای طراحی شده که برای موارد متعددی چون دریافت اعتبارات بانکی، تهیه وام های با ارقام درشت، بهره گیری از اعتبارات کم بهره تر نظیر خطوط اعتباری، تقاضا برای مواردی چون ارسال دعوت نامه ویزا و هزاران مورد ریز و درشت دیگر ناگزیر به تکمیل سالانه اظهارنامه مالیاتی هستید. فرار از این کار یا انجام تقلب حتی اگر در کوتاه مدت دارای منفعت به نظر برسد، در درازمدت درهای بسیاری را به روی شما خواهد بست، ضمن اینکه ترس از آشکار شدن این کوتاهی ها یا تقلبات و تبعات آنها هیچگاه شما را آرام نخواهد گذاشت.
البته به مرور در می یابید که خود دولت در قالب های قانونی و از طریق روش های کسرمالیاتی، اعتبار مالیاتی و مزایای مالیاتی برای افراد یا شرکت ها امکان خلاصی از فشار پرداخت بخشی از مالیات را فراهم آورده است. این روش ها به قدری اهمیت دارند که آشنایی یا عدم آشنایی آنها می تواند شرکت شما را از یک شرکت موفق مالی به یک شرکت با وضعیت معمولی تبدیل سازد. بخش عمده ای از مباحث جزوات آن-لاین مربوط به بحث مالیات هم در واقع توضیح همین گونه امکانات و ترفندهای مفید اما قانونی برای بهره گیری از ظرفیت های نظام مالیاتی است.
در اینجا و چند مقاله مقدماتی بعدی به برخی نکات کلی و تعاریف مفاهیم می پردازیم و در پست های مرتبط بعدی به توضیح این موارد و پاسخ اجمالی به سوالات مطرح شده بالا خواهیم پرداخت.
منشا قانونی مالیات
همانطور که بارها از طریق مقالات این سایت اشاره شده در کانادا سه سطح دولتی داریم که عبارتند از دولت فدرال، دولت های استانی و دولت های شهری. شاید اختصاص واژه دولت به تشکیلاتی که شهرها را اداره می کند چندان دقیق نباشد چون ساختار تصمیم گیری و حدود اختیارات آنها تفاوت های عمده ای با دو مورد اول دارد اما باید توجه داشت که تشکیلات شورای شهر و شهرداری ها در کانادا وظایف و اختیارات بسیار گسترده تری نسبت به نمونه مشابه در ایران دارند و مخارج آنها هم به مراتب بیشتر است لذا هزینه هایی که شهروندان کانادایی برای اداره شهرداری ها پرداخت می کنند عدد کوچکی نیست. همچنین اختیارات دولت های استانی در کانادا بسیار بیشتر از دولت فدرال است به طوریکه در مقام مقایسه شاید بیش از ۷۰ درصد وظایف و اختیارات دولت در ایران، در کانادا در میان دولت های استانی توزیع شده است و به همین نسبت مخارج و هزینه های آنها هم افزایش می یابد.
معنای این سخن این است که شما در کانادا موظف به پرداخت انواع بسیار گسترده تر و متنوع تری از مالیات ها نسبت به ایران هستید که منشاهای گوناگون دارد اما همین تفاوت سبب می شود که هزینه زندگی از زاویه پرداخت مالیات و آنچه از جیب شما برداشت می شود بسته به اینکه در کجای کانادا زندگی می کنید بسیار متفاوت باشد. اجازه دهید با مثالی این مورد را روشن کنیم. همه ما با مالیات بر حقوق که در واقع شکلی از مالیات بر درآمد برای اشخاص (personal) محسوب می شود آشنایی داریم. بعدا درباره این مالیات به تفصیل سخن می گوییم اما در اینجا یک اشاره شاید کفایت کند. در کانادا هم دولت فدرال و هم دولت استانی که شما در آن زندگی می کنید از حقوق دریافتی شما (که معمولا کارفرمایان به صورت دوهفته ای به حساب شما واریز می کنند و رسید آن را به صورت یک فیش به نام pay stub به شما می دهند) مالیات می گیرند.
البته این مالیات توسط سازمانی که در دولت فدرال مستقر است و شما در آینده اسم آن را به کرات خواهید شنید و تا آخر عمر با آن سرو کار خواهید داشت یعنی Revenue Canada یا همان اداره مالیات کانادا یک جا جمع می شود و بعد سهم دولت استانی پرداخت می شود (منهای دولت کبک). محاسبه مالیات حقوق نظیر ایران به شیوه پله ای یا پرانتزی bracket است یعنی تا یک سقفی یک عدد است و بعد تا سقف دیگری درصد مالیات افزایش می یابد و همینطور به بالا به طوریکه هر چه درآمد شما بیشتر می شود (بسته به اینکه وارد پله بعدی بشوید یا نه) درصد مالیاتی که بر آن بسته می شود هم افزایش می یابد و شما باید مالیات بیشتری نسبت به پله های قبلی بپردازید.
همین موضوع در مورد مالیات استانی هم صادق است اما هم پله های درآمدی که استان ها تعریف می کنند لزوماً منطبق با پله های مورد نظر فدرال نیست و هم درصدی که برای پله ها تعریف می کنند استان با استان تفاوت دارد. مثلا در بعضی از استان ها درصد مالیات بر درآمد پله های اولیه (افراد دارای درآمد سالانه اندک) خیلی کم است و در مقابل درصد مالیات پله های بعدی افزایش چشمگیری می یابد در حالیکه در استان های دیگری این اختلاف درصد، بین پله ها زیاد نیست و برای پله اول هم چندان کم نیست. حتی در استان البرتا عملاً پله ای وجود ندارد و درصد مالیات برای هر میزان درآمد به میزان ۱۰ درصد است. (تقریبا دو برابر میزان پله اول در استان انتاریو) نتیجه همین بحث به نظر ساده چیست؟
اگر شما فرد کم درآمدی باشید، از زاویه پرداخت مالیات بر درآمد (که در کانادا معمولا برای اکثر افراد مهم ترین و درشت ترین رقمی است که از کیسه سالانه آنها می رود) زندگی مثلا در استان انتاریو خیلی به صرفه تر از استان البرتا است اما هر چقدر درآمد شما افزایش می یابد تمایل شما به جابجایی به سمت استانی چون البرتا بیشتر می شود. چون مثلا در پله حقوق بالای ۱۰۰ هزار دلار در سال، در استان انتاریو پوست شما را می کنند اما مالیات استان البرتا در حد تماس نسیم با پوست شما و نوازش آن است.
در رقم های درآمدی خیلی بالا حتی ممکن است تصمیم بگیرید که از کانادا خارج شوید و مثلا در یک شهر نزدیک به کانادا اما در آمریکا زندگی کنید که مالیات آن ممکن است تا یک سوم رقم مالیات پرداختی در کانادا کاهش یابد (بعدا درباره شرایط پرداخت مالیات شهروندان کانادایی ساکن کشورهای دیگر بیشتر خواهیم گفت.) نظیر همین بحث ها درباره مالیات بر فروش هم صادق است که باز هم رفتار استان ها تفاوت زیادی با یکدیگر دارد و زندگی در استانی را مقرون به صرفه تر از استانی دیگر می کند. حتی شکا دریافت مالیات بر فروش هم در استان های مختلف در میزان مالیات پرداختی (در اشل متوسط ماهانه) موثر است. استان هایی که مالیات استانی PST و فدرال GST را جدا می گیرند یک وضعیت دارند و آنهایی که ترکیب این دو HST را دریافت می کنند حکایت دیگری دارند که بعدا به آنها می پردازیم.
در واقع بعد از دوران تثبیت در کانادا و راحت تر شدن فرآیند کاریابی و امکان انتخاب کارفرما و محل کار، اگر نقش پارامترهای فرهنگی و اجتماعی (نظیر اصرار بر حضور در جامعه ایرانی در شهرهای بزرگ کانادا) را فعلا نادیده بگیریم، از زاویه مالی و اقتصادی، برآیند هزینه های مالیاتی (که یکی از بیشترین سهم ها را در محاسبه هزینه های زندگی دارند) به همراه برآورد رقم پرداختی برای عنوان شغلی شما در آن استان به مهم ترین پارامترهای شما برای مهاجرت های درون کانادا مبدل می شوند.
مالیات بر حقوق تنها یک مورد از ده ها مورد ریز و درشتی است که شما به عنوان مالیات روزانه پرداخت می کنید. لازم به توضیح نیست که این پرداخت ها در ارتقا سطح عمومی خدمات و امکاناتی که دولت های سه سطحی در ابعاد مختلف برای شما فراهم می آورند نمود جدی دارند. آنها برای شما یا فرزندان تان تحصیلات و درمان رایگان، بهره گیری از انواع خدمات شغلی و اطلاعاتی رایگان یا کم هزینه و هزاران فایده و سرویس دیگر تدارک می بینند که در مجموع پدید آورنده استانداردهای بالای زندگی کانادایی است. از همه مهم تر اینکه به عنوان بزرگ ترین ابزار برای اجبار دولتمردان کانادایی به پاسخگویی به افکار عمومی و تک تک شهروندان عمل می کنند. هیچ فشاری از سوی افکار عمومی بر دولت های مختلف شدیدتر از این نیست که پول مالیات های پرداختی ما را خرج چه کارهایی کرده اید، چرا و چگونه؟
ما در ادامه این مجموعه مطالب به اجمال به معرفی مهم ترین انواع مالیات در کانادا نظیر مالیات بر درآمد، مالیات بر واردات، مالیات بر فروش و…همچنین توضیح اصطلاحات مالیاتی نظیر هزینه های کاهش دهنده مالیاتی، کردیت مالیاتی، منافع مالیاتی و نظایر اینها خواهیم پرداخت.
در ادامه با ارائه ترجمه مقالاتی ساده و خواندنی نشان می دهیم که نظام مالیاتی چگونه به نفع سیستم راه اندازی کار و کسب عمل می کند اما همزمان چه نکاتی را نباید از نظر دور داشت
ثبت دیدگاه