رسانه‌های کانادایی از چند هفته پیش اخباری را درباره احتمال انجام تغییرات جدی در کابینه استفن هارپر مطرح کرده‌اند که در ۴۸ ساعت گذشته به شدت اوج گرفته است. براساس برخی از اطلاعات به بیرون درز کرده، دفتر نخست وزیر کانادا در روزهای پایانی آخرین هفته ماه جون و درست چند روز مانده به بزرگداشت روز ملی کانادا Canada Day از وزرا خواسته تا در دومین هفته ماه جولای در اتاوا باشند و این شهر را ترک نکنند. گفته می‌شود که به همین دلیل مسافرت‌های تعدادی از این وزرا لغو شده و حتی احتمال می‌رود سفر مهم وزیر امور خارجه کانادا برای شرکت در یک اجلاس بین‌المللی هم به سرنوشت سایر مسافرت‌ها دچار شود.
البته بحث تغییر کابینه چیز عجیبی نیست و در همه دولت‌ها و از جمله همین دولت هارپر پیشتر اتفاق افتاده است. از ماه‌های آخر سال گذشته هم صحبت از یک جابجایی در کابینه در اواخر بهار و یا تابستان که معمولا به دلیل تعطیلات تابستانی مجلس، زمان مناسبی برای این کار است سخن به میان آمده بود اما دو اتفاق مهم سبب شده تا تغییرات این نوبت بسیار مهم‌تر و گسترده‌تر از یک تغییر ساده که معمولا تنها با جابجایی چند وزیر در وزارت‌خانه‌های مختلف و بدون ورود و خروج افراد به کابینه همراه بوده، باشد.
خروج چند وزیر کلیدی کابینه
آن‌طور که از محتوای اخبار به بیرون درز کرده مشخص شده احتمال زیادی وجود دارد که چند چهره بسیار شاخص کابینه که حتی از برخی از آنها به عنوان جانشینان احتمالی هارپر در جایگاه رهبری محافظه‌کاران یاد می‌شد در این تغییرات از کابینه خارج شوند. مهم‌ترین آنها را باید «جیم فلاهرتی» وزیر اقتصاد و دارایی و «پیتر مک‌کی» وزیر دفاع دانست اما از «ویک تو» وزیر امنیت ملی هم به عنوان یکی از وداع‌کنندگان یاد می‌شود. البته دلایل خروج هر یک از اینها با هم تفاوت دارد.
فلاهرتی که باید وی را معمار تغییرات گسترده محافظه‌کاران در بودجه و امور مالی کشور دانست و برخی از اقداماتش نظیر آنچه در مورد تغییر سن بازنشستگی و یا بیمه بیکاری انجام داده از انقلابی‌ترین آنهاست، مدت‌هاست که به یک عارضه سخت پوستی دچار شده که درمان آن کاهش وزن شدید و دشواری انجام وظایف محوله را به دنبال داشته است. گفته می‌شود هارپر به دلیل شرایط حساس کشور و عدم تحقق بسیاری از وعده‌های فلاهرتی نظیر کاهش کسر بودجه و بازگشت قابل توجه رونق به اقتصاد خواستار جابجایی او بوده اما وزیر با لابی‌های گسترده می‌خواهد مقام خود را حفظ کند و حتی در دور بعدی مجددا در انتخابات شرکت کند.
این در حالی است که ویک تو به دنبال بازنشستگی و خروج از سیاست است و مک‌کی که همیشه در رقابتی زیرپوستی با هارپر بر سر رهبری حزب بوده از این نگران است که هارپر بخواهد با تغییر قواعد نحوه انتخاب رهبر آینده حزب، شانس وی را کاهش دهد و حتی تهدید کرده که در چنین صورتی، حزب محافظه‌کار را ترک می‌کند. وقتی چند ماه پیش دو مقام عالی‌رتبه از دفتر وزیر دفاع، عدم همکاری و خروج از دفتر را اعلام کردند مشخص شد که بحران پدید آمده جدی است.البته مک‌کی به دلیل بروز مشکلات عدیده در وزارت دفاع و به‌ویژه ماجرای افتضاح جت‌های اف-۳۵ هم‌اکنون در شرایط خوبی نیست. اگر این سه نفر از کابینه خارج شوند، گویی هارپر کابینه‌ای کاملا جدید را معرفی کرده است.
تلاش برای بقا بعد از رسوایی‌های متعدد
اما آنچه تغییرات مقطع فعلی را حساس‌تر و پراهمیت‌تر کرده است نتایج نظرسنجی‌های چند هفته اخیر و به‌ویژه یک ماه اخیر است که نشان می‌دهد محبوبیت حزب محافظه‌کار در پایان جون ۲۰۱۳ به پایین‌تر سطح از زمان به قدرت رسیدن محافظه‌کاران در سال ۲۰۰۵ رسیده و به زیر ۳۰ درصد سقوط پیدا کرده و فاصله‌اش با حزب لیبرال به بیش از ۵ درصد رسیده است. البته از زمان انتخاب جاستین ترودوی جوان در بهار امسال، محبوبیت لیبرال‌ها از محافظه‌کاران بعد از سال‌ها فزونی گرفت اما این اختلاف چندان زیاد نبود. اما با آشکار شدن رسوایی سنا و اینکه افکار عمومی چنین برداشت کرده‌اند که در این ماجرا شخص نخست وزیر مقصر اصلی است سبب شده تا محبوبیت این حزب با افت چشم‌گیری مواجه شود. اگر هارپر در فاصله کمتر از دو سال مانده تا انتخابات سال ۲۰۱۵ (که عملا مبارزات واقعی انتخاباتی آن از ۲۰۱۴ آغاز می‌شود) نتواند چاره‌ای بیاندیشد به احتمال زیاد هم وی رهبری حزب را از دست خواهد داد و هم محافظه‌کاران دولت را.
در این میان تغییراتی که قرار است در هفته دوم جولای یعنی کمتر از دو هفته دیگر اعلام شود می‌تواند دو تاثیر و هدف مستقیم و چه بسا متقابل داشته باشد. از یک سو هارپر می‌خواهد با یک دولت جدید که تعدادی از کلیدی‌ترین و شاخص‌ترین چهره‌های محافظه‌کاران را نخواهد داشت به افکار عمومی اعلام کند که پیام آنها را گرفته و دولتی جدید را مسئول کارها کرده و بدین ترتیب شانس خود را برای بازگشت به رتبه اول و چه بسا تداوم رهبری حزب بعد از انتخابات ۲۰۱۵ هم افزایش دهد.
اما از سوی دیگر او با این جابجایی‌ها تکلیف جانشین خود را هم تا حدودی روشن خواهد کرد. هرچند اگر بنا به تغییر رهبری حزب تا پیش از موعد انتخابات باشد (که نتایج نظرسنجی‌ها در سال ۲۰۱۴ این را به محافظه‌کاران دیکته خواهند کرد) همه چهره‌های برجسته حزب و حتی همان‌ها که الان کنار گذشته می‌شوند می‌توانند در رقابت‌های درون حزبی شرکت کرده و شانس خود را بیازمایند اما به هر حال حوزه کاری وزرا در میزان محبوبیت آنها اهمیت زیادی دارد و جابجایی وزرا می‌توان شانس موفقیت‌های آتی آنها را کم یا زیاد کرد که در این میان باید دید هدف هارپر، تضعیف رقبای قدرتر احتمالی است یا کمک به چهره‌هایی که می‌خواهد رهبر آینده حزب باشند.
در این میان یکی از کسانی‌که احتمال جابجایی او در رسانه‌ها زیاد برآورد شده جیسن کنی وزیر مهاجرت است اما باید چند هفته‌ای صبر کرد و دید آیا هارپر یکی از مهم‌ترین مردان خود و از پرشانس‌ترین افراد برای دست گرفتن رهبری حزب که در ماجرای رسوایی سنا، برخلاف همیشه با سکوت معنادار خود نخست وزیر را تنها گذاشت در میانه آشفته‌بازاری که در وزارتخانه مهاجرت و شهروندی پدید آورده این وزارتخانه را ترک خواهد کرد یا نه.
ثبت دیدگاه