دوستانی در مورد شرایط زندگی در بیسمنت‌ها خصوصا در تورنتو و حومه پرسیده‌اند. من پیشتر در این مقاله به تفصیل در این باره نوشته‌ام و علاقه‌مندان را به مطالعه مجدد آن مطلب دعوت می‌کنم اما در اینجا پاسخ برخی پرسش‌های جزیی‌تر را آورده‌ام.
آیا زندگی در بیسمنت واقعا اقتصادی‌تر است؟
عمدتا چنین است. بستگی دارد که آیا فقط پارامتر قیمت برایمان اهمیت داشته باشد یا مجموعا نگاه کنیم. مثلا در تورنتو مناطقی وجود دارد که قیمت آپارتمان یک‌خوابه در آنها از برخی بیسمنت‌های یک‌خوابه مناطق مطرح‌تر ممکن است ارزان‌تر یا معادل آن باشد اما من شخصا زندگی در آن مناطق ارزان‌تر را توصیه نمی‌کنم اما در مجموع، زندگی در بیسمنت اقتصادی‌تر است. البته قیمت بیسمنت‌ها بسته به منطقه، مشخصات سازه‌ای و امکانات داخل آنها بسیار متغیر است و برای هر مورد باید بررسی کرد که آیا متقاضی به آن نوع امکانات و مشخصات نیاز دارد یا نه اما الان که قیمت آپارتمان‌های اجاره‌ای در مناطق بهتر تورنتو بالا رفته یک اختلاف قیمت قابل توجه میان هزینه بیسمنت و آپارتمان به وجود آمده که ساکن بیسمنت می‌تواند این اختلاف هزینه را صرف حفظ اندوخته اولیه یا تهیه خودروی شخصی (که خصوصا هزینه آن در سال‌های اول زندگی در تورنتو بالاتر است) کند.
آیا بیسمنت‌ها پرسر و صدا هستند؟
معمولا بله اما این به وضعیت منزل و همچنین صاحبخانه بستگی دارد. معمولا در خانه‌های قدیمی‌تر (که بیسمنت‌های پرطرف‌دار نزدیک به خیابان‌های یانگ یا فینج یا نظایر آنها از آن نمونه هستند) به دلیل کهنگی سیستم کف‌پوش‌های چوبی در طبقات خصوصا طبقه هم‌کف، با حرکت سریع و پرافت و خیز افراد در این طبقه، صداهای آزاردهنده‌ای به گوش ساکنان بیسمنت می‌رسد که شدت آن به وضعیت چوب‌ها و میزان ورجه‌وورجه! افراد بستگی دارد. اگر ساکنان طبقه هم‌کف مراعات کنند، بچه کوچک و پر رفت و آمد نداشته باشند، مشکل خاصی پیش نخواهد آمد اما برعکس، ممکن است با حضور آتشپاره‌ها در طبقه هم‌کف، دنیا هم پیش چشم شما تیره و تار شود. اگر هم ساختمان به تازگی بازسازی شده و یا اساسا نو باشد اصولا مشکل خاصی از نظر سر و صدا پدید نخواهد آمد و بیسمنت با سایر طبقات از این نظر تفاوت نخواهد داشت. الان در برخی مناطق تورنتو تعداد این نوع ساختمان‌های کاملا بازسازی‌شده کم نیست و چنین ساختمان‌هایی بیسمنت‌های ایده‌آلی دارند.
از سوی دیگر، میزان آزاردهندگی سر و صدا هم تا حدی به شما به عنوان مستاجر ارتباط دارد. اگر شما و همسرتان ساعات زیادی را در بیرون از منزل باشید و بیسمنت بیشتر به عنوان خوابگاه باشد و یا در ساعات محدودی از روز بکارتان بیاید، مشکل مطرح شده چندان زیاد نخواهد بود اما برعکس، اگر تازه‌واردی هستید که زیاد اهل به خیابان زدن نیستید و ساعات زیادی را بخواهید در منزل سر کنید پس باید از چند و چون میزان سر و صدای احتمالی کاملا مطمئن شوید.
آیا مشکل عدم نورگیری در بیسمنت‌ها جدی است؟
هم آری و هم نه. این یکی از نکاتی است که گفتم به مشخصات سازه‌ای بستگی دارد. بیسمنت‌هایی هستند که پنجره‌های بزرگ و نورگیری برای آنها تعبیه شده است و شما در آنها اصلا مشکل کمبود نور خورشید احساس نمی‌کنید. حتی نمونه‌هایی به صورت walk-out هستند و در واقع تنها از یک سمت بیسمنت هستند و از سمت دیگر طبقه هم‌کف رو به حیاط که معمولا بسیار جذاب و مطبوع هستند و اصلا بحث کمبود نور در آنها معنا ندارد. البته این نوع بیسمنت‌ها معمولا گران‌تر هستند.
به صورت کلی، زندگی در بیسمنت فاقد پنجره مناسب را اصلا توصیه نمی‌کنم مگر اینکه شما به شدت درگیر و پرتحرک باشید و ساعات کمی را در منزل بگذراید. منظورم هم فقط تابستان نیست چون بیسمنت‌های کم‌نور بیشتر در ایام سرد سال که تحرک عمومی افراد کم می‌شود دردسرسازتر می‌شوند. گذراندن ۶ ماه از سال در فضای کوچک زیرزمین بدون پنجره برای افرادی که به طور طبیعی در سال‌های اول زیاد یاد خاطرات گذشته می‌افتند می‌تواند از نظر سلامت روحی و هم جسمی مشکل‌ساز باشد.
آیا زندگی در بیسمنت‌ها مزیت خاصی دارد؟
از بحث منافع اقتصادی که بگذریم، بهترین مزیت زندگی در بیسمنت آشنا شدن با جزییات زندگی در خانه House در کاناداست که تفاوت‌های بسیاری با ایران دارد و نیازمند آموزش است. کسانی که مستقیما و بدون طی کردن این مسیر پا به خانه می‌گذارند معمولا باید زمان بیشتری را صرف آگاهی از این نکات و عادت کردن به برخی رویه‌ها کنند.
علاوه بر این بسته به نوع رابطه میان شما و صاحبخانه، بیسمنت‌ها می‌توانند مطبوع‌ترین منازل برای زندگی باشند. تجربه شخصی من در زندگی با خانواده بسیار محترمی که به نوعی جای فامیل و خانواده را برای من و همسرم پر کرده بودند بسیار لذت‌بخش بود و در میان دوستانم نمونه‌های مشابه زیادی نظیر همین تجربه را داشته‌اند.
زندگی در بیسمنت برای چه کسانی بهتر است؟
کلا برای افراد مجرد یا زوج‌های جوان انتخاب خوبی است. البته بسته به بزرگی و کوچکی فضای بیسمنت (چون بیسمنت‌های سه خوابه هم موجود است!) خانواده‌های پرجمعیت‌تر هم می‌توانند در آن زندگی کنند اما اگر بچه دارید نکاتی مثل فضای مفید، میزان نورگیری و دسترسی به سایر نقاط منزل (مثلا حیات خانه در صورتی که صاحبخانه مخالفتی نداشته باشد) می‌تواند در اینکه آیا بیسمنت انتخاب خوبی هست یا نه موثر باشد. مثلا در مواردی دیده شده که صاحبخانه زوج پر سن و سالی بوده‌اند که با بچه مستاجر مثل نوه خود برخورد کرده‌اند اما اینها مواردی نیست که امکان آنها قطعا باشد و باید به دقت در این زمینه دست به انتخاب زد و به‌صرف اینکه مکانی از نظر اقتصادی بسیار به‌صرفه باشد لزوما دلیل نمی‌شود که مکانی مناسب برای زندگی شما باشد. از آن طرف صرف اینکه این مکان بیسمنت است و هزینه‌هایش کمتر است دلیل بر این نیست که جای کم‌کیفیتی باشد. یک بیسمنت خوب با صاحبخانه مناسب می‌تواند شرایطی حتی بسیار بهتر از یک کاندو لوکس داشته باشد و امکانات فراوانی در اختیار شما قرار دهد.
بهترین راه شناختن یک بیسمنت خوب چیست؟
منابع مختلف مکتوب و آنلاین برای یافتن بیسمنت‌های خالی وجود دارد. البته بسیاری از صاحبخانه‌ها معمولا در نشریات محلی یا نشریات به زبان قومیت خود (مثلا ایرانیان در نشریات فارسی‌زبان) آگهی می‌دهند. برخی هم در مناطق عمومی و حتی اتاقک‌های ایستگاه اتوبوس (شاید به این دلیل که علاقه‌مندان به نوع از محل‌های اسکان معمولا از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنند) آگهی می‌چسبانند. یک بیسمنت با شرایط خوب و در منطقه خوب که نرخی منطقی داشته باشد معمولا اصلا خالی نمی‌ماند و در زمانی که مستاجر قبلی در حال آمادگی برای رفتن است، مستاجر بعدی پیدا شده و بسیاری هم اگر در یک بیسمنت احساس راحتی کنند معمولا چند سالی و تا زمانی که خانه خودشان را تهیه کنند در آنجا می‌مانند. از آنجا که تعداد و گستردگی بیسمنت‌های اجاره‌ای به اندازه سایر انواع مکان‌های اقامتی نیست، عنصر شانس هم در یافتن یک مکان مناسب اهمیت زیادی دارد.
اما بهترین روش یافتن یک بیسمنت خوب این است که شانس بیاورید و کسی از میان دوستان یا آشنایان شما که پیشتر در بیسمنت خوبی زندگی کرده، شما را به صاحبخانه‌‌اش معرفی کند. معمولا در این نوع ارتباطات، به دلیل اینکه مستاجر قبلی هم رابطه‌اش را با صاحبخانه ادامه می‌دهد دوستی‌های بسیار عمیقی میان طرفین شکل می‌گیرد. الان بیسمنتی را سراغ دارم که بیش از ۸ سال است میان چند مهاجر مستاجر که همگی با هم آشنا بوده‌اند چرخیده و همه آنها هم در همین فاصله صاحبخانه شده‌اند.
آیا برای زندگی در بیسمنت هم باید قرارداد امضا کرد؟ آیا می‌توان زودتر از یکسال آنجا را بدون جریمه ترک کرد؟
بهتر است و توصیه اکید می‌کنیم که قرارداد روشن و دقیق امضا کنید. برخی صاحبخانه‌ها که نمی‌خواهند درآمدهایشان را به اداره مالیات اعلام کنند شرط می‌گذارند که مبلغ اجاره نقدی پرداخت شود. مشکل این است که اولا پرداخت کننده نمی‌تواند این هزینه را در زمان انجام امور مالیاتی اعلام و از مزایای آن استفاده کند همچنین با عدم امضای قرارداد دست مستاجر به جایی بند نیست و همه چیز به میزان انصاف و انسانیت صاحبخانه مربوط می‌شود. همچنین در صورت بروز حادثه‌ای ناخواسته صاحبخانه می‌تواند ادعا کند که اصلا کسی مستاجرش نبوده و این موضوع دردسرهای بعدی دارد پس حتما قراردی که در آن مشخص شود صاحبخانه در قبال اجاره‌بها چه میزان خدمات به شما ارائه می‌دهد امضا کنید. معمولا در ضمن مفاد این قرارداد نحوه پایان‌بخشیدن به اجاره محل هم روشن می‌شود. بسیاری از صاحبخانه‌ها ارائه یادداشت اعلام دو ماه زودتر two month notice را کافی می‌دانند که برای مستاجرین بهترین گزینه است اما الان هستند صاحبخانه‌هایی که در مناطق مطلوب‌تر شرط اجاره یکساله را در قرارداد قید می‌کنند که معنای آن این است که مستاجر اگر بخواهد زودتر از آن محل را ترک کند باید اجاره مدت باقیمانده را پرداخت کند. به هر حال شرایط هر چه باشد باید در همان ابتدا به صورت دقیق و شفاف برای طرفین مشخص شود تا به چالش‌های بعدی منجر نشود.
ثبت دیدگاه