افتضاحات شهردار تورنتو که در سطح گستردهای در رسانههای جهان بازتاب یافت از پشتیبانی طرفداران فورد خیلی نکاست تا حدی که وی مصمم است در انتخابات آینده، اگر مشکل قانونی برایش پیش نیاید شرکت کند و برادرش هم به عنوان بزرگترین حامیاش قصد دارد در انتخابات پارلمان کاندید شود. سوال این است که چرا بهرغم چنین وضعیتی هنوز پشتیبانی قابل توجهی از سوی بخشی از افکار عمومی از خانواده فورد میشود. دکتر وحید طلوعی نگاهی کرده به این پرسش.
اگر درست باشد که میگویند مردم بعد از شنیدن آنچه افتضاحات و رسواییهای راب فورد نامیده شده است هنوز به او اقبال میکنند یا میزان این اقبال بیشتر هم شده است، باید به دنبال پاسخی برای چرایی آن بود. برای این پاسخ نیاز به بررسیهای جامعهشناختی و روانشناختی است، اما تا آن زمان به نظر میرسد که میتوان احتمالاتی را در نظر گرفت که چرا مردم تورنتو راب فورد را دوست دارند و حتی از وقتی که او بار ننگهای خویش را بر دوش گرفته است دوستترش دارند.
۱- سارتر در نمایشنامۀ دستهای آلوده شخصیتی با نام هوگو آفریده است که از سوی حزب مأمور ترور شخصیتی شده است که پیش از آن هوگو در مقام منشی به دفتر کارش نفوذ کرده است. هوگو در برابر عملی که حزب از او خواسته است مردد شده است و از آن تمرد میکند، اما امری شخصی– و آن اینکه زنش را که با او دچار مشکل جنسی است در آغوش رئیسش میبیند –او را به قتل او نیز سوق میدهد و امر شخصی به امر سیاسی بدل میشود. در این بزنگاه، که او در زندان است، حزب از او قهرمان دلخواه خود را میسازد و هوگو خود با دلهرههای وجودیاش بر جا میماند. این نمونهای از خوانش امری شخصی است، وقتی قرار است فرد و تصمیمات و انگیزههای او را حذف کنیم و عمل او را به صورتی که میخواهیم تفسیر، و بر طبل نتایج حاصل از عمل نیز بکوبیم. این به گمانم در نقطۀ مقابل فهم تبدیل امر شخصی به امر سیاسی از سوی نگرۀ زنانهباورانه (فمینیستی) است که فرد را به واسطۀ شخصبودگیاش به عمل فرامیخواند. در اینجا اما، دیگران و نه خود فرد او را در جایگاهی قرار میدهند که سیاسیاش میکند. آیا مردم به این منظر توجه دارند و میدانند که خلقیات فردی و رفتارهای انسانی افراد در اینگونه موارد معمولاً از سوی کسی به عرصۀ همگانی کشیده میشود که از تولید وضعیت تازه سودی میبرد؟
۲- برای کسانی که بین تخصص و تعهد رابطهای لازم و ملزوم میبینند و به واسطۀ آن به دنبال آن هستند که هر متخصص، لابد و الا باید متعهد باشد، لاجرم حوزۀ اعمال فردی نیز به حوزۀ کاری فرد کشیده میشود. بحث فعلی بر سر «آشکار بودن فسق» نیست، بر سر «آشکار کردن فسق» است، والا بسیاری از دستاندرکاران استیضاح فورد در پاسخ به پرسش او که آیا چنان که مینمایند هستند، سکوت اختیار کردند. آیا مردم پذیرفتهاند که سرک کشیدن به حوزۀ فردی و خصوصی برای برساختن یا آوار کردن شخصیت اجتماعی و حرفهای به صورتی که در خصوص فورد صورت گرفت نارواست؟
۳- همه از معادلات پشت پردۀ سیاست باخبرند، معادلات و معاملاتی که، چه وجود داشته باشند و چه وجود نداشته باشند، بر فهم افراد جامعه از رفتارهای سیاسی اثر میگذارد. این معادلات – اگر بپذیریم که در جهان سیاست همهچیز رو نیست – گاه کسانی را که در معرض حمله قرار گرفتهاند، از اتهام در افواه معاف میدارند. چه بسیار کسان که میدانند سیاستمدار محبوبشان به خطا رفته است و بدی کرده است، ولی در هنگامی که طشت رسوایی او از بام میافتد و دعوایی درگرفته علنی میشود، همین معادلات پشت پرده است که به داد میرسند و طرف را از اتهام مبرا میسازند. خطاها در این وضعیت بزرگنمایی از سوی رقبا پنداشته میشود، ضعفها نشانۀ عمل نابهنگام دانسته میشود و اگر مجالی باشد، گاه حتی متهم امروز به شهید و مظلوم فردا نیز بدل میشود. آیا مردم تورنتو، لااقل آن دسته که هنوز فورد را دوست دارند، به این معتقدند که او در وضعیتی است که محل معامله قرار گرفته است؟
…
متن کامل را در این صفحات در هفدهمین شماره ماهنامه پرنیان و یا این صفحه وبسایت پرنیان ببینید.
ثبت دیدگاه