اولین انبساطها بعد از مدتها انقباض کامل
فهرست مشاغل نیروی متخصص فدرال که به همراه آمار پذیرش چند برنامه دیگر گروه اقتصادی برای سال مهاجرتی ۲۰۱۴-۲۰۱۵، چهارشنبه ۲۳ ایپریل منتشر شد از هر نظر که نگاه کنیم پیامی روشن و امیدبخش برای متقاضیان مهاجرت به کاناداست به همراه چند زنگ خطر و یادآوری، چرا که:
- بعد از مدتها انقباض در تعداد پروندههای دریافتی حالا با پذیرش ۲۵ هزار پرونده روبرو هستیم که از سال ۲۰۱۰ تا کنون بیشترین تعداد است. این تعداد را اگر با ۵ هزار پرونده گروه فنی-حرفهایها جمع کنیم به عدد ۳۰ هزار میرسیم که گشادهدستانهترین وضعیتی است که در دوره جدید برنامههای مهاجرتی کانادا تجربه کردهایم و میتوان گفت به یک معنا، برای برخی رشتههای داخل فهرست، نشان از فقدان محدودیت در پذیرش پرونده دارد چون فاکتورهای دیگری چون سن، شرط ارائه مدرک زبان و نظایر اینها، اصولا از تعداد تقاضاهای عملی و ممکن در آن رشتهها تا حدود زیادی کاسته است.
- از نظر تعداد رشتههای قابل پذیرش هم با یک انبساط جدی روبرو هستیم. اگر به خاطر داشته باشیم که تا دو-سه سال پیش، تعداد این رشتهها به ۲۹ عدد کاهش پیدا کرده بود، حالا ۵۰ رشته در این گروه و ۹۰ رشته در میان رشتههای فنی-حرفهای به معنای پذیرش ۱۴۰ رشته شغلی است. در واقع منهای رشتههای هنری و علوم انسانی و حوزههای نزدیک به آنها، کانادا در سال ۲۰۱۴ تقریبا در تمام رشتههای پرتقاضای شغلی در کانادا با مدارک فوق دیپلم به بالا متقاضی میپذیرد. البته ماهیت تعدادی از این رشتهها نظیر مدیریت بهداشت و یا مدیریت خرید و نظایر اینها به گونهای است که طیف گستردهای از مشاغل را در حوزههای مختلف پوشش میدهد و در واقعیت امر تعداد رشتههای قابل پذیرش خیلی بیش از ۱۴۰ رشته است. حتی در همان حوزههای علوم انسانی و هنری هم اگر متقاضی، استاد دانشگاه یا مدرس آموزشگاههای تحصیلات تکمیلی باشد میتواند تقاضا دهد. به معنای دیگر ما از زمان اعلام اولین فهرست نیروی متخصص توسط آقای جیسن کنی، وزیر وقت مهاجرت و شهروندی با چنین تنوع و انبساطی در مشاغل پذیرش شده روبرو نبودهایم. به یک تعبیر اداره مهاجرت دارد خودش را برای شرایط برنامه جدید «ورود سریع» که قاعدتا محدودیتهای رشتهای در آن حداقل ممکن است آماده میکند.
- این انبساط خودش را در سایر حوزهها هم نشان خواهد داد. وقتی اداره مهاجرت فدرال برنامههایش را متنوعتر و منبسطتر میکند معمولا کبک هم ناچار میشود جذابیت بیشتری در پذیرش متقاضیان نشان دهد. برنامههای استانی هم به همین شکل. البته نباید خیلی سریع منتظر این تغییرات بود اما همیشه وقتی رقابت در بازار افزایش مییابد، مشتری بیشترین نفع را میبرد و مشتری در این بازار، متقاضیان مهاجرت هستند.
- آیا اینها به معنای فراخی بال متقاضیان و بیخیالی آنهاست؟ قطعا چنین نیست. اولا که هر رشته یک سقف محدودیت ۱۰۰۰ پروندهای دارد و تجربه نشان داده است که تعدادی از رشتهها به ویژه آنها که متقاضیان زیادی دارند (تبلیغات و روابط عمومی، پرستاری و …) یا عناوین مشترک برای چندین رشته هستند (اکثر رشتههای مدیریتی) خیلی سریع به سقف مورد نظر میرسند. همچنان که در تمامی فهرستهای قبلی اتفاق افتاده و برخی در کمتر از ۲-۳ ماه تکمیل شدهاند. ضمن اینکه ظرفیت ۲۵ هزار پرونده هم برای ۵۰ رشته ظرفیت زیادی نیست و با توجه به اینکه حدود ۲۰ رشته از این رشتهها پتانسیل بالایی در تکمیل شدن در کمتر از ۶ ماه دارند احتمال اینکه ظرفیت ۲۵ هزار رشته برخلاف سال ۲۰۱۳، زودتر از پایان سال مهاجرتی به سقف مورد نظر برسد زیاد است پس نباید با امروز و فردا کردن کار را به دقیقه آخر کشاند. من حتی میخواهم قدری بدبین باشم و بگویم چون احتمال دارد که با آغاز برنامه «ورود سریع»، پذیرش در این برنامه متوقف شود بهتر است که متقاضیان بنا را بر این بگذارند که فقط ۸ ماه فرصت دارند و نه یک سال. در وبسایت اداره مهاجرت هم به تاریخ آغاز پذیرش این فهرست (اول ماه می ۲۰۱۴) اشاره شده و نه به پایان آن.
- اما نکته بسیار مهمتر برای متقاضیان ایرانی همین بحث آغاز روش جدید پذیرش مهاجر در این برنامه از سال ۲۰۱۵ با نام «ورود سریع» است که جناب وزیر مجددا بر آن تاکید کردند. این برنامه در همین میزان مبهمی که تاکنون بیان شده هم جنبههای مثبت قابل توجهی دارد و هم جنبههای منفی غیرقابل انکاری. شخصا معتقدم که موارد منفی بر مثبتها میچربد و البته دلایلم را در یک مقاله تحلیلی به زودی بیان خواهم کرد اما واقعیت امر این است که چه خوب و چه بد، این برنامه اگر با تاخیری موقت همراه نشود (که احتمال آن بعید نیست) از ابتدای سال ۲۰۱۵ آغاز میشود. با توجه به شناختی که از این دولت محافظهکار داریم، انتقادها و اعتراضات هم نمیتواند جلوی کار آن را بگیرد. بهویژه که الان مدتی است که رسانهها در پی انتشار اخباری مبنی بر بیکاری تعدادی کانادایی و سپردن کار آنها به کارگران موقت در شعباتی از مکدانلدز و چند مکان دیگر، جنجال فراوانی بر سر بحث ورود کارگران موقت ایجاد کرده و وزارت مهاجرت هم که دولت متبوعش بالاترین آمار اعطای مجوز ویزای موقت کار را داشته ناگهان از این فرصت برای تبلیغ برنامه جدید نیروی متخصص به عنوان یک جایگزین ویزای موقت کار بهرهبرداری کرده است. خلاصه اینکه وزارت مهاجرت با ترفندهای مختلف میخواهد برنامههای مهاجرتی کانادا را بسیار موفق و مفید به حال اقتصاد و جامعه کانادا معرفی کند چون برای انتخابات سال ۲۰۱۵ شدیدا به چنین تبلیغاتی و جذب رای مهاجران نیازمند است. واقعیت دیگر این است که این برنامه تا جایی که تاکنون معرفی شده و با مشخصات نیمهمبهم فعلی چندان به نفع متقاضیان ایرانی که چند دهه است ارتباط چندانی با بازارهای کاری بینالمللی ندارند و بهویژه کارفرمایان کانادایی و مراکز کاریابی این کشور آنها را به درستی نمیشناسند نیست. سخن کوتاه اینکه قبل از شوک احتمالی سال ۲۰۱۵ برای متقاضیان ایرانی و آشکار شدن دشواریهای برنامه جدید برای این گروه، فهرست فعلی مطمئنترین و دستبهنقدترین فرصت برای بهرهبرداری است و خلاصی از اما و اگرهایی که اجرای برنامه «ورود سریع» به دنبال خواهد داشت.
- نکته آخر اینکه اگر چه آنچه در بند قبل گفتیم در مورد ایرانیان شدیدتر است اما برای متقاضیان سایر کشورها هم نوعی نگرانی از بلاتکلیفی و روشن نبودن وضعیت تقاضا پدید آورده و خواهد آورد. برآورد این قلم این است که هر چه به ماههای پایانی سال ۲۰۱۴ نزدیکتر شویم بر میزان فشار تقاضا از کشورهای دیگر بهویژه چین، هندوستان، پاکستان و فیلیپین افزایش خواهد یافت. به معنای دیگر با توجه به جمعیت و پتانسیل آن کشورها، فرصت برای متقاضیان ایرانی تنگتر خواهد شد.
توصیه نگارنده به شما این است که اگر علاقهمند به مهاجرت به کانادا هستید و شرایط مناسب این کار را هم دارید بهتر است همین امروز برای این کار اقدام کنید. هر چقدر تلاش کنید که در ۶ ماهه اول سال ۲۰۱۴ (یعنی تا حدود دو ماه دیگر) پرونده خود را به جریان بیاندازید از بسیاری از نگرانیها فارغ خواهید شد. واضح است که شاغلان در رشتههایی که در جداول گذشته با سرعت بیشتری تکمیل شدهاند (نظیر پرستاری) باید سریعتر اقدام کنند. برای خیلی از شما این آخرین فرصت برای اقدام از طریق برنامه نیروی متخصص فدرال خواهد بود پس آن را از دست ندهید.
ثبت دیدگاه