پیشتر در مطلبی با عنوان «عمدهترین خطاهای ایرانیان در مورد آمادهسازی رزومه» گفتهام که تهیه رزومه یکی از دشوارترین کارهایی است که ایرانیان با آن در کانادا برخورد میکنند. فاصله بسیار زیاد میان معیارهای کاریابی در ایران با خارج از ایران و مشکل همیشگی آمادهسازی یک متن نوشتاری به انگلیسی آن هم در بحثی به این میزان از حساسیت که الفاظ و واژهها هم نقشی بس کلیدی در آن ایفا میکنند و هر نوع خطایی میتواند به از دست رفتن یک فرصت شغلی منجر شود سبب میشود که بسیاری از ایرانیان تازهوارد تا ماهها بعد از ورود به کانادا هنوز رزومه قابل استفادهای نداشته باشند. البته وقتی هم رزومه آماده میکنند ایراداتی دارد که به بخشی از آنها در مطلب مورد اشاره پرداخته شده است. اطلاعات بیشتری را هم میتوانید با شرکت در نشستهای کنپارس کسب کنید.
یک موضوع دیگر هم البته در این میان اهمیت دارد و آن اینکه خیلیها واقعا نمیدانند برای چه کاری میخواهند تقاضا بدهند! اما بحث من در اینجا درباره این دسته از افراد نیست بلکه درباره کسانی است که رزومه پروپیمانی هم آماده میکنند اما کماکان رزومه آنها خریدار زیادی ندارد. مشکل کجاست؟
رزومه عمومی یا رزومه هدفگیری کرده
در آخرین ایراد مورد اشاره در آن مطلب به خطای «بیوگرافی دیدن یک رزومه» اشاره شده است. اجازه دهید این مشکل را با حوصله بیشتری بررسی کنیم چون ممکن است حتی کسی تلاشش را بکند که خیلی خودشیفته نباشد اما باز هم به مشکل برخورد کند! یکی از عواملی که میتواند موفقیت رزومه را کاهش دهد ژنریک generic یا عمومی بودن آن است.
در میان انواع تقسیمبندیهای فرمی و محتوایی که رزومهها را بر اساس آنها میتوان دستهبندی کرد یکی هم تمایز میان ژنریک بودن یا هدفگذاری شده بودن است generic or targeted resume. اینها به راستی چه هستند و چه کاربردی دارند؟ چه معیارهایی یک رزومه ژنریک را از یک رزومه هدفگیری کرده متمایز میسازد؟
یک رزومه ژنریک همانطور که از اسمش پیداست رزومهای است که برای کاربردهای عمومی استفاده میشود. متقاضی چیزی آماده میکند که بهترین معرفی از او و تواناییها و مهارتهایش باشد و تصویری نسبتا روشن از آنچه او هست، آموخته و تجربه کرده عرضه کند. البته در نمونههای خوبش او قدری در مورد بازار کارش جستجو کرده و مثلا مهارتهایش را به شکلی معرفی کرده که با متوسط نیاز بازار کار هماهنگی بیشتری داشته باشد اما به هر حال هنوز آنقدر عمومی طرح بحث شده که این صاحب مهارت بتواند ادعا کند چون آچار فرانسه قادر است پیچهای بسیار متفاوتی را باز کند. به تعبیر برخی، این نوع رزومه شبیه یک بروشور تبلیغاتی است که برای معرفی مناسب یک محصول که در اینجا متقاضی و تواناییهای اوست طراحی و آماده شده است. واضح است که همه بروشورها شبیه هم نیستند. برخی خیلی خوب و حرفهای طراحی شدهاند، از کلمات جذاب و مناسبتری در آنها استفاده شده، آب و رنگ بهتری دارند و چه بسا بهتر هم توزیع میشوند اما نظیر هر بروشور تبلیغاتی دیگر، بزرگترین مشکل رزومههای ژنریک این است که برای جلب توجه طیف گستردهتری از مخاطبان- که لازمه عمومی بودن است- خیلی پرگو هستند و گاه به همین دلیل نکات مهمی را لابلای بقیه حرفها گم و گور میکنند یا مخاطب را دچار این تردید میکنند که گوینده اغراق کرده و بیش از آنچه هست ادعا میکند. همچنین مطالعه آنها گاه خستهکننده است و از همه مهمتر، نظیر هر بروشوری، بهرغم همه تلاشهایی که برای تهیه آنها صورت بگیرد، متمرکز بر محصول هستند نه بر مصرفکننده و خریدار! سرنوشت آنها هم به گفته استیون کاوی خیلی بهتر از آنچه بر سر اکثر بروشورها و کاتالوگهای تبلیغاتی میآید نیست: ورود مستقیم به سطل زباله بدون اینکه به صورت تمام و کمال دیده شوند. اینکه بر اساس بررسیها مشخص شده متوسط زمان مطالعه هر رزومه توسط صاحب بیزینس یا مسئول HR تنها ۸ ثانیه است آیا غیر از مواجهه بروشوری با رزومهها دلیل دیگری دارد؟
برخلاف آنها رزومههای هدفگیری کرده در بهترین حالت چون مشاورههای صادقانهای هستند که شما از یک فروشنده متخصص در یک فروشگاه عرضه کالا یا خدمات دریافت میکنید. مثلا شما در home depot – که محل عرضه همه نیازهای ساخت و ساز مربوط به خانه از کوچکترین پیچها تا بزرگترین قطعات است- دنبال وسیلهای میگردید که در زمستان بتواند جلوی اتلاف حرارتی پنجرهها و درها را بگیرد و آن فروشنده باتجربه به شما محصولی را معرفی میکند و درباره ویژگیهای آن صحبت میکند و نظر میدهد. در اینجا هم با معرفی یک کالا و مزایا و کاربردهای آن روبرو هستید اما برخلاف مورد قبلی این «کالا» نیست که مسئله اصلی و محل تمرکز است بلکه این «مشکلات شمای مصرفکننده» است که محور قرار گرفته است. آن فرد خبره هم احتمالا برخی نکات را برجسته میکند، برخی ویژگیها را بر برخی دیگر اولویت میدهد و به برخی هم اشاره نمیکند –شاید چون ممکن است نظر شما را در مورد اصل خرید تغییر دهد! و یا صرفا چون ارتباطی با پرسش و نیاز شما ندارد- اما مسئله اصلی این است که وی میخواهد شما را قانع کند این «کالا» پاسخگوی «مشکلات شما» هست.
همانطور که در مطلب قبلی هم اشاره کرده بودم – و در هر مطلب مرتبط بعد از این هم آنقدر اشاره خواهم کرد تا در شمای مخاطب به یک باور تبدیل شود- هر کارفرمای جویای نیروی کار در واقع در حال طرح مشکلش با بازار کار است. او برای انجام بخشی از وظایفش به عنوان کارفرما به کسی نیاز دارد که حلال آن مشکلش باشد. برای او اینکه صاحب یک رزومه چقدر آدم تحصیلکردهای است و یا چقدر تجربه دارد، چه مدارک و گواهینامههایی دریافت کرده و چه مهارتهایی به دست آورده در بدو امر هیچ اهمیتی ندارد. همه آنها وقتی مهم میشوند که به کار حل مشکل وی بیایند وگرنه یک استخدام جدید میتواند به تولید مشکلات جدیدتر منجر شود. از همینجاست که رزومه هدفگیری کرده اهمیت مییابد چون فرض این است که چنین رزومهای بر روی مشکل کارفرما تمرکز کرده است.
آیا معنای این سخن این است که یک رزومه ژنریک چیز بیارزش و بلااستفادهای است؟ قطعا چنین نیست. شما به دلایل زیر حتما به رزومه ژنریک نیازمند هستید:
اول، تا یاد بگیرید چگونه رزومه بنویسید. رزومهنویسی کاری یک شبه نیست و باید برای آن وقت کافی گذاشت، مطالعه کرد و مهارتهایش را به تدریج به دست آورد و بکار برد. از این نظر رزومه ژنریک میتواند به عنوان همین دوره تمرین و ممارست بکار رود؛
دوم، چون برای برخی موقعیتها و کاربردها چاره دیگری جز انتشار رزومه ژنریک نیست. مسئلا وقتی میخواهید رزومه خود را روی سایتهای کاریابی منتشر کنید. البته اینکه مشخصات این رزومههای ژنریک چگونه باشند که موفقتر عمل کنند – در واقع چطور بروشورهای حرفهایتری آماده کنیم- بحث دیگری است؛
سوم، هر رزومه هدفگیریشدهای نیازمند یک پایه یا هسته اولیه است تا هر نوبت نخواهید کار را از ابتدا شروع کنید. برای ساخت آن پایه روشهای مختلفی وجود دارد اما بسته به موقعیت شغلی یکی از آنها میتواند رزومه ژنریک مرتبط باشد. انگار که فروشنده مورد بحث دارد از بروشور تبلیغاتی همان کالا به عنوان بخشی از مشاوره تخصصی خود بهرهبرداری میکند.
حالا این سوالات مطرح میشود که:
چگونه رزومه ژنریک بهتری آماده کنیم؟
مشخصات یک رزومه هدفگیری کرده در مقام عمل چیست که آن را از یک رزومه ژنریک جدا میکند؟
چگونه میتوان یک رزومه هدفگیری کرده آماده کرد؟
آیا با رزومه هدفگیری کرده دستیابی به کار تضمین شده است؟
اینها سوالاتی است که به مرور به آنها خواهیم پرداخت.
ثبت دیدگاه