انتشار آخرین ردهبندی دانشگاههای جهانی که نشان از جایگاه ویژه کانادا دارد سبب خرسندی بسیاری از مجامع آکادمیک کشور شد هر چند که جابجایی چند دانشگاه مهم و در راس آنها دانشگاه مکگیل بحثهایی را به همراه داشت.
دانشگاه تورنتو University of Toronto(U of T)در یکی از مهمترین فهرستهای رتبهبندی دانشگاههای جهان، به مجموعه ۲۰ دانشگاه برتر جهان راه یافت. در این فهرست، هشت دانشگاه دیگر کانادا نیز در میان ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار گرفتند.
در حالیکه کشورهای ایالات متحده امریکا و انگلیس در بالاترین مکان از نظر رتبهبندی دانشگاههای جهان در فهرست Times Higher Educationقرار میگیرند، کشور کانادا نیز با کسب رتبه پنجم در این فهرست، توانسته است در این زمینه نقش خود را با قوت ایفا کند.
روشی که امسال در این رتبهبندی به کار برده شد، نسبت به سالهای گذشته تغییراتی اساسی یافته بود زیرا امسال Times Higher Educationدر همکاری با Thomson Ruetersتوانسته بود به اطلاعات و دادههای بیشتری دست یابد و این اطلاعات مقیاسهای بینالمللی بسیار دقیقتری را جهت ارزیابی دانشگاهها فراهم نمودند.
نمرهدهی به دانشگاهها بر اساس شاخصهای متعددی انجام شد که برخی از آنها عبارت بودند از: تعداد مقالات منتشر شده، تعداد PHDهای اعطایی و میزان پولی که در هر دانشگاه صرف تحقیقات شده بود. یکی از شاخصهای این ارزیابی «انتقال دانش» نام داشت که به اندازهگیری میزان تبدیل یافتههای تحقیقات هر دانشگاه به دانش کاربردی و استفاده عملی از آنها میپرداخت و با میزان پولی که صنایع در تحقیقات دانشگاهها هزینه میکردند، سنجیده میشد. برای این که در این بین دانشگاههای بزرگتر امتیاز بیشتری نگیرند، این رقم به نسبت بزرگی و کوچکی یک دانشگاه تعیین میشد.
امسال رتبهبندی دانشگاهها چندان بر مبنای شهرت و اعتبار پیشین آنها انجام نشد و علاوه بر آن تلاش شد تا از نظر آماری به دانشگاههایی که در آنها تحقیقات بیشتری انجام شده بود، اعتبار بیشتری داده شود.
در رتبهبندی سال گذشته (که بر مبنای سیستم قدیمی انجام شده بود)، دانشگاه مکگیل مهمترین دانشگاه کانادا بود و از U of Tنیز بالاتر قرار داشت. اما عجیب اینجاست که امسال در نتایج تازهای که به دست آمده، دانشگاههای بسیار وزینی چون واترلو، کلگری، وسترن انتاریو و کویینز کاملا از رده بیست دانشگاه اول خارج شدهاند.
در مقابل یکی از دانشگاههایی که پیش از این کمتر به آن بها داده شده بود، یعنی دانشگاه ویکتوریا، مدتی قبل برای نخستین بار ورود خود را به جرگه دانشگاههای برتر جشن گرفت. آقای دیوید ترپین، رییس این دانشگاه در اینباره گفت: «دانشگاه ما یک دانشگاه متوسط است و هر چیز که به جای کمیت به کیفیت مربوط بشود، در فهرست اولویتهای ما قرار میگیرد. خوشحال هستیم که امسال Times Higher Educationما و تلاشهایمان را به درستی شناسایی کرد.»
دانشگاه U of Tدر مجموع در جایگاه هفدهم قرار گرفت و بعد از آن دانشگاههای بریتیش کلمبیا و مکگیل به ترتیب در مقامهای سیام و سی و پنجم قرار گرفتند. دانشگاههای دیگر کانادایی که در این ردهبندی حائز مقام شدند، عبارت بودند از دانشگاه مکمستر (رده نود و سوم)، دانشگاه البرتا (رده صد و بیست و هفتم)، دانشگاه ویکتوریا (رده صد و سیام)، دانشگاه مونترال (رده صد و سی و هشتم)، دانشگاه دالهوزی (رده صد و نود و سوم) و بالاخره دانشگاه سایمون فریزر (رده صد و نود و نهم).
رئیس دانشگاه تورنتو نیز در اظهارنظر اخیر خود در این زمینه گفت: «در این رتبهبندی برخی از دانشگاهها که جایگاهشان خیلی تغییر کرده ممکن است ناراحت شوند اما میل مردم برای دیدن این رتبهبندیها پایانی ندارد. امسال گروهTimes برای مشخص کردن نقاط ضعف سیستمهای ردهبندی در کل و سیستم ردهبندی قبلی خود، مشاورههای بسیار زیادی انجام داد. آنها حتی یک گروه دیگر را که دسترسی بالایی به اطلاعات و دادهها و نیز امکان تحلیل آنها داشتند، به عنوان همکار خود انتخاب کردند. به علاوه کلیه نظرات دقیقی را که در زمینه آموزش و تحصیل وجود داشت و به کار رتبهبندی دانشگاهها میآمد، به دقت شنیدند و مورد بررسی قرار دادند. باید از این تغییرات مثبت استقبال کرد و دانشگاه ما با احتیاط منتظر نتایج حاصل از این بررسیها خواهد ماند.»
از طرف دیگر دانشگاه مکگیل که به دلیل تغییر روش رتبهبندی امسال، در نتایج به دست آمده با افت شدید جایگاه خود روبهرو بوده، اصلا از این اتفاق خوشحال به نظر نمیرسد. وان دویی، مدیر روابط عمومی دانشگاه مکگیل در اینباره میگوید: «مهمترین چیز برای کانادا این است که سه تا از دانشگاههایمان در بین بهترینهای دنیا قرار دارند؛ نه فقط دانشگاه مکگیل و دانشگاه تورنتو بلکه دانشگاه بریتیش کلمبیا هم در این بین هستند. البته بسته به این ردهبندی ترتیب قرار گرفتن این اسامی فرق خواهد کرد.»
در ضمن وی به این نکته اشاره کرد که در رتبهبندی دانشگاههای QSکه روش آن مطابق روش سال گذشته گروه Timesاست و هفته پیش منتشر شده، مکگیل با یک رتبه ارتقا نسبت به سال گذشته در جایگاه نوزدهم قرار گرفته و دانشگاه تورنتو در مقام بیست و نهم.
ردهبندی دانشگاهها هم ابزاری است برای خود آنها تا عملکردشان را طی یک سال ارزیابی کنند و هم معیاری است برای دانشجویان بینالمللی از کشورهای مختلف که قصد دارند تا دانشگاهی موفق را در کشوری دیگر به عنوان محل تحصیل خود انتخاب کنند.
یکی از مدیران و مشاورین ارشد شرکت Academica Groupدر امر تحصیلات عالی، معتقد است که مهمترین بهره این ردهبندیها برای دانشگاههای کانادایی همین حضور بیشتر دانشجویان بینالمللی در آنهاست. به اعتقاد او یکی از مهمترین تغییرات در ردهبندی امسال، عقب رانده شدن دانشگاههای مهمی چون واترلو و کویینز توسط دانشگاههای کمتر مطرحی چون سایمون فریزر (SFU) و ویکتوریا بوده است.
امسال هم همچون سال گذشته، کشور ایالات متحده با اختصاص پنج رتبه اول به دانشگاههای خود و کسب ۷۲ رده از ۲۰۰ رده نخست جدول، جایگاه اول را از آن خود ساخت. کشور انگلیس با ۲۹ رده از ۲۰۰ رده، کشور آلمان با ۱۴ رده و کشور هلند با ۱۰ رده از ۲۰۰ رده اول، به ترتیب در جایگاههای بعدی قرار گرفتند.
به گفته یک کارشناس: «این جدول جدید، چشمانداز بسیار قابل اعتمادتری از تحصیلات عالی در کانادا و جایگاه آن در دنیا به دست میدهد. گرچه ممکن است نتایج حاصله برای همه کشورها خوشایند نباشد، اما کانادا در مجموع باید خوشحال باشد. این روش جدید برخی کشورها را ناراحت کرده چون کمتر به شهرت و بیشتر به خروجی واقعی دانشگاهها نظر داشته و طبیعی است که کانادا از آن استقبال میکند. گرچه تعداد دانشگاههای کانادایی در میان ۲۰۰ کشور اول فهرست، کمتر از آنی است که انتظارش را داشته اما آنهایی که در این محدوده حضور دارند، حضورشان بسیار درخشان و قوی است.»
برای مشاهده اصل مطلب اینجا کلیک کنید.
ثبت دیدگاه