دوستی ضمن اظهار لطف، درباره وضعیت تحصیل و اشتغال در حوزه سینما سوالاتی در وبلاگم مطرح کرده‌اند. چون پرسش‌هایشان جنبه عمومی دارد بهتر دیدم در قالب یک نوشتار مستقل در این سایت مطرح شود. ایشان پرسیده‌اند:
«می‌خواستم درباره ایرانیانی که در کانادا در رشته سینما و فیلم‌سازی و دیگر رشته‌های مرتبط با سینما تحصیل کرده‌اند یا می‌کنند بپرسم.
اول، آیا مهاجران می‌توانند مانند رشته‌های دیگر وارد بازار کار شوند؟ بیشتر در چه شرکت‌هایی مشغول به کار می‌شوند؟
کلا بدنبال اطلاعات در مورد این رشته‌ها در کانادا و چگونگی آینده شغلی آنها هستم .
دوم، آیا از نظر شما انتخاب این رشته‌ها برای یک مهاجر که به شدت علاقمند به تحصیل در این رشته‌ها هست میتواند با موفقیت همراه باشد یا صرفا یک آرمان‌گرایی مفرط به حساب می‌آید.
از توجه شما بسیار سپاسگزارم.»
پاسخ به پرسش اول: همانطور که پیش از این درباره رشته‌های هنری به صورت عمومی در این سایت بیان شده است، ورود به رشته‌هایی نظیر سینما یا حوزه‌های شغلی مشابه آن، برای مهاجران خصوصا آنها که زبان اصلی آنها انگلیسی یا فرانسه نیست چندان آسان نیست و از حوزه‌های دشوار شغلی برای مهاجران محسوب می‌شود. البته توصیه موردی به این دوست عزیز به این بازمی‌گردد که سن و سال، استعداد، تجربیات و مهارت‌های حرفه‌ای و زبانی ایشان در چه شرایطی است و لازم است تا فرد ارزیابی شود و پس از آن به این پرسش، دقیق‌تر پاسخ داده شود اما به صورت عمومی کار در حوزه سینما در کانادا آسان نیست. البته فعالیت‌های سینمایی در کانادا و خصوصا در ونکوور و تورنتو به دلیل حضور مداوم گروه‌های فیلم‌سازی هالیوودی بسیار وسیع است اما ده‌ها برابر آن هم متقاضی و علاقه‌مند وجود دارد که بسیاری از آنها بزرگ شده همان فرهنگ و آشنا به ظرایف موضوع هستند.
چون در این فرصت جای ورود به جزییات بحث نیست تنها اشاره می‌کنم که اگر بنابر تحصیل باشد از دو حوزه وسیع «مطالعات سینمایی» film studies و «تولید» production، اولی را اصلا توصیه نمی‌کنم. این رشته از نظر شغلی بسیار محدود است، به اطلاعات و دانش سینمایی زیادی از سینمای آمریکای شمالی نیازمند است و سطح زبان بالاتری را طلب می‌کند. البته اینکه مثلا یک مدرک کارشناسی ارشد درباره آن از دانشگاه بگیریم شاید خیلی دور از دسترس نباشد (که انهم چندان ساده نیست) اما فردای بعد از فارغ‌التحصیلی چه کنیم؟ نکته مهم و معمولا بدون پاسخی است. من شخصا ایرانیان موفق زیادی را در این حوزه ندیده‌ام.
اما اگر قرار است که تحصیلی باشد بهتر است که در زمینه تولید و فعالیت‌های تکنیکی اعم از تدوین، صدا، فیلم‌برداری و نظایر اینها باشد. هر چقدر که زمینه شغلی کمتر به زبان و ارتباط نیازمند باشد، برای مهاجران ساده تر است پس حوزه‌هایی چون بازیگری، نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی یا اصلا غیرقابل دسترس هستند و یا خیلی به ندرت و بعد از دوره‌های زمانی امکان حصول خواهند داشت.
برای کسانی که پیشتر سابقه کار در سینما را داشته‌اند توصیه می‌کنم که برای ورود سریع‌تر به بازار کار از دوره‌های فنی کالج‌های مشهور نظیر کالج شریدان (در تورنتو) استفاده کنند و حتما آن دوره‌هایی را انتخاب کنند که دارای کو-آپ (فعالیت کاری همراه تحصیل) باشد تا هم سابقه شغلی در رزومه‌اشان وارد شود و هم بتوانند محیط‌های کاری کانادایی را از نزدیک تجربه کنند.
همچنین در بازار کار به جای فعالیت سینمایی به دنبال فعالیت در شبکه‌های تلویزیونی باشند چون نظیر همه کشورهای دیگر، فعالیت‌های سینمایی عمدتا به صورت پروژه‌ای انجام می‌شود و کمتر کسی در آنها حقوق‌بگیر ثابت است و بنابراین ممکن است برای ماه‌ها و حتی سال‌ها کاری سراغ آدم نیاید. در واقع، «شهرت حرفه‌ای» و برقراری «ارتباط موثر»، دو فاکتور مهم برای جذب شدن در یک کار سینمایی است که هر دو برای مهاجران دشوار و بعضا غیرممکن است و نیازمند به سپری شدن زمان طولانی دارد پس اگر قرار است زندگی از راهی تامین شود لازم است که در ابتدا در مشاغل دائمی که عموما در شبکه‌های تلویزیونی وجود دارند مشغول به کار شد و به صورت تدریجی برای آینده دو فاکتوری را که بیان شد (شهرت حرفه‌ای و ارتباط) را فراهم کرد. البته نباید این طور برداشت شود که ورود به شبکه‌های تلویزیونی ساده است اما چون تعداد این شبکه‌ها خیلی زیاد است و در کامیونیتی ایرانی هم هم‌اکنون تعدادی فعال شده‌اند یافتن کار در تلویزیون واقع‌گرایانه‌تر از سینماست. تنها باید توجه داشت که تا حد ممکن سراغ شبکه‌های ایرانی نرفت و تلاش کرد که جستجوی شغلی را از شبکه‌های کانادایی یا غیر فارسی‌زبان آغاز کرد. اکثر ایرانیان موفقی که من در کانادا دیده‌ام در واقع، در تلویزیون فعالیت دارند.
برای اینکه وارد کار حرفه‌ای سینمایی بشوید نیاز است که عضو سندیکای حرفه‌ای مربوطه شده باشید که بیان جزییات آن از حوصله این بحث خارج است.
پاسخ به پرسش دوم: با توجه به توضیحات بالا توصیه من باید مشخص شده باشد! من عموما ورود به این حیطه‌ها را برای گذران زندگی به مهاجران توصیه نمی‌کنم. کسانی‌که شرایط خاص و استعداد ویژه دارند مستثنی هستند اما باید دید چقدر چنین صفاتی در مورد فرد متقاضی صدق می‌کند. دوست عزیز سوال کننده بهتر است که وسیله امرار معاش را در حوزه دیگری جستجو کنند و اگر جدا به کار در این حوزه علاقه‌مند بودند به مرور و در کنار فعالیت جاری به تحصیل و تجربه‌اندوزی در این عرصه بپردازند و خودشان دست به یک ارزیابی واقعی از شرایط خودشان و وضعیت بازار بزنند و بعد تصمیم بگیرند. در این فاصله می‌شود در قالب فعالیت‌های داوطلبانه، حضور در محیط‌های سینمایی را به مرور تجربه کرد.
شخصا به کرات شاهد بوده‌ام که بسیاری از ما بیش از آنکه علاقه‌مند به کار در حوزه‌های سینمایی باشیم به خود سینما علاقه‌مند هستیم اما چون مرز این دو در ایران خیلی زود درهم می‌آمیزد فکر می‌کنیم که حتما باید زندگی شغلی و حرفه‌ای ما در همین مسیر باشد. حضور در کانادا و دسترسی وسیع و گسترده به انواع و اقسام محصولات سینمایی و ده‌ها مورد مرتبط میتواند فرصت خوبی باشد تا دریابیم آیا بهتر است یک «تماشاگر خوب و پیگیر» سینما باشیم یا حتما می‌خواهیم به یک فرد «حرفه‌ای در حوزه سینما» تبدیل شویم.
پرسش‌های مرتبط دیگری مطرح شده است که برای مشاهده و مطالعه آنها می توانید به این صفحه از وبلاگ آقای بسطامی بروید.
ثبت دیدگاه